Politie neemt pasfoto's van buitenlanders op in database

De politie beschikt over een omvangrijk database met pasfoto's van mensen die van buiten de Europese Unie (EU) in Nederland komen wonen, werken, studeren of asiel aanvragen. De database is volgens experts in strijd met de wet.

Dit meldt RTL Nieuws op basis van onderzoek. Het gaat om een systeem dat is bedoeld voor gezichtsherkenning. De politie zou pasfoto's in de database opnemen zonder dat betrokkenen met misdrijven in verband zijn gebracht. Deskundige noemen dit in strijd met de wet en spreken daarnaast van discriminatie.

Acht miljoen foto's

In de database zouden zo'n 8 miljoen foto's van gezichten zijn opgenomen, die betrekking hebben op 6,5 miljoen mensen. Het gaat daarbij onder meer om buitenlandse studenten, expats en asielzoekers van buiten de EU. Zij moeten verplicht een pasfoto maken, bijvoorbeeld voor hun verblijfsvergunning. Deze foto's worden zonder hun medeweten opgenomen in de database.

De politie zet de database in om verdachte personen op te sporen en hun identiteit te achterhalen. Het gaat daarbij om het systeem CATCH, dat sinds 2016 wordt ingezet. De database zou al jaren bestaan.

Experts: 'In strijd met de wet'

Experts op het gebied van immigratie- en mensenrechten stellen dat de politie door op grote schaal pasfoto's van onschuldige buitenlanders in een database op te nemen de wet overtreedt.

De database met pasfoto's van buitenlanders mag alleen worden doorzocht door de politie indien een rechter-commissaris daarvoor toestemming geeft. De politie meldt dat dit in 2022 in twee zaken is gebeurd en stelt dat hieruit ook de terughoudendheid blijkt rondom het gebruik van de database.

Ministerie: 'Wettelijke grondslag is op orde'

Het ministerie van Justitie en Veiligheid stelt dat de voorwaarden 'met betrekking tot vingerafdrukken in de praktijk op dezelfde wijze worden toegepast op gezichtsopnames' van toepassing zijn op de database en stelt dat de wettelijk grondslag voor de database daarom op orde is. Experts zetten hierbij echter vraagtekens en wijzen erop dat gezichten niet hetzelfde zijn als vingerafdrukken.