AP wil duidelijkere grenzen aan delen van overheidsdata

De Autoriteit Persoonsgegevens wil dat er duidelijkere grenzen worden gesteld aan het beschikbaar stellen van overheidsdata voor hergebruik. Het huidige voorstel voor een wijziging van de Wet hergebruik van overheidsinformatie schiet op dit vlak tekort. Dit brengt het risico met zich mee dat persoonsgegevens worden gedeeld zonder toestemming of medeweten van betrokkenen.

Het wetsvoorstel is bedoeld om zoveel mogelijk overheidsdata beschikbaar te stellen voor onder meer onderzoek, maar ook commercieel gebruik. Deze data moeten volgens het voorstel onder meer doorzoekbaar zijn met software en gecombineerd kunnen worden met andere data. Via het wetsvoorstel worden overheidsinstellingen verzocht informatie openbaar te maken, tenzij zij zelf inschatten dat dat niet kan.

De baas over je eigen persoonsgegevens

De AP erkent het belang van 'open overheidsdata', bijvoorbeeld in het kader van onderzoek. "Als het gaat om de hoeveelheid geplante bomen in een bepaalde wijk of de luchtkwaliteit in een gebied, is er natuurlijk geen bezwaar", zegt AP-vicevoorzitter Monique Verdier. "Maar waar het gaat om ménsen, en hun adres, hun telefoonnummer, hun eigendommen, is dat iets heel anders. Jij bent de baas over je eigen persoonsgegevens. Het zou niet aan overheidsinstellingen overgelaten moeten worden om af te wegen of persoonsgegevens gedeeld kunnen worden. Uiteindelijk behoor jij zelf te beslissen over jouw data. Tenzij de wetgever - en dus niet een overheidsorganisatie zelf - bepaalt dat dat niet zo is."

"Persoonsgegevens in het Handelsregister en het Kadaster zijn nu al openbaar en dat zorgt al voor problemen. Het kabinet maakt het met dit voorstel nóg makkelijker om persoonsgegevens uit die registers te halen", zegt Verdier. "Door er een algoritme op los te laten en de persoonsgegevens te combineren met andere bronnen, kunnen bedrijven bijvoorbeeld profielen maken van mensen om deze te verkopen: datahandel. Ook kan het nóg makkelijker worden om op te zoeken waar iemand woont, om diegene te bedreigen."

Verbod met uitzonderingen

De privacytoezichthouder adviseert het kabinet in de wet op te nemen dat hergebruik van persoonsgegevens in openbare registers in principe verboden is. Ook adviseert de waakhond in regels vast te leggen wanneer welke persoonsgegevens wel voor hergebruik beschikbaar mogen worden gesteld. Dit geldt dan als een uitzondering op het eerder genoemde verbod. Ook moet in de regels rekening worden gehouden met de vrijheid van mensen om hun gegevens toch voor hergebruik beschikbaar te laten stellen.