Europees Hof van Justitie zet streep door megaboete Qualcomm

Het Europese Hof van Justitie schrapt wegens een aantal procedurele onregelmatigheden de megabodete van bijna één miljard euro die de Europese Commissie in januari 2018 aan processorfabrikant Qualcomm heeft opgelegd. Volgens het Hof hebben de onregelmatigheden Qualcomm belemmerd in zijn juridische verdedigingsmogelijkheden. Dat maakt de analyse van de EC over Qualcomms vermeende machtsmisbruik ongeldig.

Het Amerikaanse Qualcomm ontwikkelt en verkoopt onder meer baseband-chipsets die bedoeld zijn voor gebruik in smartphones en tablets om verbinding te maken met mobiele netwerken. Ze worden zowel voor spraakdiensten als voor gegevensoverdracht gebruikt. Chipsets worden daarom verkocht aan OEM-fabrikanten, waaronder Apple, die ze in hun devices gebruiken.

De Commissie legde Qualcomm in januari 2018 een boete van bijna één miljard euro op wegens misbruik van dominantie op de wereldwijde markt voor chipsets, compatibel met de Long Term Evolution (LTE)-standaard. De inbreuk duurde van februari 2011 tot september 2016. Volgens Eurocommissaris Margrethe Vestager van Mededinging had Qualcomm Apple in die periode geld betaald zodat Apple exclusief Qualcomm-chips afnam voor zijn mobiele devices. Omdat de exclusiviteitsbetalingen volgens Vestager ertoe leidden dat Apple niet zo snel zou overstappen naar rivalen van Qualcomm, was er sprake van concurrentiebeperking.

Geheel nietig verklaard

Bij het arrest van 15 juni verklaart het Europees Hof de beschikking van de Commissie in haar geheel nietig. Het Gerecht baseert zijn conclusies allereerst op de vaststelling van een aantal procedurele onregelmatigheden die de rechten van Qualcomm om zich te verdedigen hebben aangetast. Ten tweede zou de analyse van de EC om tot haar oordeel te komen onjuistheden bevatten.

Wat betreft het niet naar behoren in acht nemen van de rechten van verdediging van Qualcomm, stelt het Hof dat de EC een aantal onregelmatigheden begaan bij het samenstellen van het Qualcomm-dossier. Zo zou de Commissie de verplichting om alle interviews om tot dossiervorming te komen nauwkeurig vast te leggen, niet volledig hebben nageleefd -met name wat betreft verslagen van vergaderingen en conference calls met derden.

Daarnaast merkt het Hof op dat het bestreden besluit zich beperkt tot de vaststelling van misbruik van machtspositie op de markt voor alleen LTE-chipsets, terwijl de mededeling van punten van bezwaar zowel op dat punt betrekking had op misbruik op de markt voor UMTS-chipsets (Universal Mobile Telecommunications System). De Commissie heeft Qualcomm niet de gelegenheid gegeven om zijn visie te geven op deze discrepantie in de analyse en heeft daarom de rechten van verdediging van Qualcomm geschonden.

Geen technisch alternatief

Het Hof merkt verder op dat, hoewel de Commissie concludeerde dat de betalingen Apple's prikkels verminderd hebben om over te stappen naar concurrerende leveranciers voor chipsets, het duidelijk wordt uit het besluit van de Commissie dat Apple ook geen technisch alternatief had voor de LTE-chipsets van Qualcomm voor de het merendeel van zijn behoeften tijdens de genoemde periode.

Commissaris Vestager kan nog in beroep gaan tegen het besluit van het Europees Hof. Het is nog niet bekend of zij dit ook gaat doen.