Martijn Kregting - 16 juni 2022

TNO: Nederland en EU moeten digitale afhankelijkheid verkleinen

TNO: Nederland en EU moeten digitale afhankelijkheid verkleinen image

Op vrijwel alle digitale fronten zijn Nederland en Europa te afhankelijk geworden van niet-Europese landen. Dat schrijft TNO in een nieuwe paper over de digitale soevereiniteit van Nederland en Europa. Het instituut wijst erop dat meer dan 90 procent van de Europese data op Amerikaanse servers opgeslagen staat. Verder is het merendeel van de digitale infrastructuur in handen van een beperkt aantal niet-Europese leveranciers.

Om die afhankelijkheid te verkleinen, moet de invloed op het design en het gebruik van digitale technologieën en de data die daarmee gegenereerd en verspreid wordt vergroot worden: zowel op nationale als Europese schaal. Beleidsmakers, het bedrijfsleven en kennisinstellingen kunnen volgens TNO bijdragen door op technologisch, zakelijk en beleidsvlak samen te werken aan de ontwikkeling en implementatie van technologieën, die digitale soevereiniteit als ontwerp principe hanteren.

Grote impact

Digitale technologieën zoals 5G en de cloud hebben een grote impact op het functioneren van de samenleving en economie. Zo konden mensen dankzij die technologie op grote schaal thuiswerken tijdens de COVID-19 pandemie, waardoor veel sectoren door konden blijven draaien. bedrijven en burgers zijn gewend geraakt aan producten en services die met een paar clicks op computer of smartphone smartphone te bestellen zijn. Productieprocessen zijn in de digitale wereld veel efficiënter geworden, wat tot kostenbesparingen leidt. Allemaal belangrijke verworvenheden die echter ook een duidelijke keerzijde hebben.

Digitale technologie maakt ons land afhankelijk van Big Tech en ‘hyperscalers’, grootschalige online marktpartijen en platformen die privacy en consumentenbelangen vaak niet voorop hebben staan, benadrukt TNO. Zo wordt 92 procent van de Westerse data gehost in Amerikaanse datacenters. De kern van de digitale infrastructuur wordt geleverd door niet-Europese partijen. Ook maakt een steeds sterkere afhankelijkheid van digitale technologie bedrijven, overheden en burgers kwetsbaar voor partijen met slechte intenties. Het groeiend aantal ransomware-aanvallen en andere cyberdreigingen zijjn hier een goed voorbeeld van. Bovendien zijn mensen voor digitale technologieën in Nederland en Europa te afhankelijk geworden van landen, waar niet altijd dezelfde waarden en normen worden gehanteerd.

Geen snelle oplossing

Om in Nederland en Europa de digitale soevereiniteit te vergroten is niet een enkele snelle oplossing. De Europese Commissie en de EU-lidstaten moeten samen en op veel fronten tegelijk werken aan diverse oplossingen. Qua technologie moeten de EC, Nederland en bedrijfsleven zich focussen op het stimuleren van onderzoek en (door)ontwikkeling van technologische innovaties. Dit zijn oplossingen zoals 6G, AI en quantumtechnologie, maar ook op de implementatie van gefedereerde cloud-oplossingen en decentrale data-infrastructuren zoals Gaia-X.

'Dit soort infrastructuren zijn essentieel om datadelen volgens Europese standaarden en regels in te richten', schrijft TNO. 'Daarnaast is de ontwikkeling van bijbehorende businessmodellen (waaronder collaboratieve business modellen en business modellen gericht op de eindgebruiker) ook van belang om de implementatie door marktpartijen te stimuleren. Op het beleidsvlak kan er bijgedragen worden door een gunstig innovatieklimaat te scheppen voor de doorontwikkeling van digitaal soevereine oplossingen, die gebaseerd zijn op onze Europese waarde en normen. Aan de ene kant door open standaarden te stimuleren en deze vervolgens voor te schrijven. Aan de andere kant door zelf te investeren in innovatieprogramma’s.'

Digitale soevereiniteit

Op maandag 20 juni organiseert ECP | Platform voor de InformatieSamenleving in samenwerking met TNO de deelnemersspecial ‘Digitale Soevereiniteit’ in congrescentrum New Babylon in Den Haag. Claire Stolwijk (Researcher & Consultant bij TNO Strategic Analysis and Policy) presenteert de nieuwste inzichten van TNO op het gebied van digitale soevereiniteit, waarna sprekers vanuit verschillende domeinen het thema samen met het publiek verder zullen uitdiepen.

Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024 Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024
Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024