Wouter Hoeffnagel - 05 december 2021

Omarm circuleer economiemodellen om aan vraag van consumenten te voldoen

Omarm circuleer economiemodellen om aan vraag van consumenten te voldoen image

Bedrijven moeten circulaire economiemodellen toepassen om aan de vraag van de consument te voldoen en om toekomstige risico’s in de toeleveringsketen te beperken. Naarmate consumenten kritischer worden op de maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven, neemt de populariteit toe van bedrijven die zich bezighouden met circulair ondernemen.

Dit blijkt uit een rapport van het Capgemini Research Institute. Volgens het rapport willen meer dan zeven op de tien consumenten volgens de principes van de circulaire economie consumeren. Bijvoorbeeld door het verminderen van de totale consumptie (54%), het aanschaffen van duurzamere producten (72%) en producten onderhouden en repareren om de levensduur ervan te verlengen (70%).

Groei loskoppelen van gebruik natuurlijk hulpbronnen

In tegenstelling tot het lineaire model, is een circulaire economie regeneratief en streeft ze ernaar om groei geleidelijk los te koppelen van het verbruik van eindige natuurlijke hulpbronnen. Voor consumenten betekent dit het kopen van duurzame producten die recyclebaar zijn of gemaakt zijn van gerecyclede materialen. Of door producten voor een lange tijd in gebruik te houden door effectief onderhoud en reparatie of te zorgen voor duurzame verwerking aan het einde van de levensduur, zodat er weinig tot geen afval ontstaat.

Voor bedrijven omvat dit onder meer het ontwikkelen van producten en bedrijfsmodellen die verspilling elimineren door ontwerp, het verminderen van het gebruik van grondstoffen en het plannen van terugname of terugwinning van producten en verpakkingen.

Vraag van consumenten naar circulair

Gedreven door bewustzijn van en bezorgdheid over afval en uitputting van hulpbronnen, groeit de wens van de consument om bewust te consumeren. Bijna 50% van de consumenten is echter van mening dat organisaties niet genoeg doen om afval in verschillende sectoren te recyclen, te hergebruiken en te verminderen. 67% verwacht dat organisaties verantwoordelijk zijn bij het adverteren voor producten en dat ze geen overmatige consumptie aanmoedigen.

Uit eerder onderzoek van Capgemini blijkt dat organisaties er niet in slagen om doortastende maatregelen te nemen voor een circulaire economie. In dat kader verschuiven consumenten hun bestedingen steeds meer naar bedrijven die wel aan circulariteit doen. Dit geldt met name in gebieden waar het bewustzijn van de consument het grootst is, zoals voedsel- en plasticafval. Zo heeft 44% van de consumenten de afgelopen 12 maanden meer uitgegeven aan voedingsmiddelenbedrijven die zich richten op recycling, hergebruik en het verminderen van afval. Zo’n 40% van de consumenten heeft dit gedaan voor persoonlijke en huishoudelijke verzorgingsproducten.

Aangezien de interesse van consumenten in duurzaamheid zich verder vertaalt in actie, moeten organisaties de focus en investeringen in circulair werken binnen het ontwerp van hun producten vergroten.

Barrières voor circulair wegnemen

Consumenten voelen zich beperkt vanwege problemen met gemak, toegang en kosten. Drie op de vijf consumenten (60%) noemen een gebrek aan voldoende informatie (over oorsprong, herbruikbaarheid, gerecyclede inhoud, etc.) in productetikettering als reden om geen positieve circulaire acties te ondernemen. 55% zegt dat kosten een belemmering vormen voor het repareren van producten. En meer dan de helft (53%) geeft aan geen concessies te willen doen aan het gemak. Dit is een onvermijdelijk gevolg van de e-commerce-boom van de afgelopen 10 jaar, die een grote wens en verwachting heeft gewekt naar gemak en lage kosten via grote retailers die bezorgservices de volgende dag of zelfs dezelfde dag aanbieden.

Hoewel er regelgevende inspanningen zijn, zoals het EU-initiatief ‘recht op reparatie’ om de levensduur van producten te verlengen, is het ook de taak van bedrijven om barrières te slechten. Op dit moment is de circulaire aanpak van consumenten vooral gericht op de fase na gebruik. Zo zegt 58% van de consumenten dat ze voedselafval scheiden en weggooien na gebruik. Slechts 41% van de consumenten liet weten dat ze voedsel kopen dat zo min mogelijk verpakking nodig heeft, wat mogelijk ook wijst op keuzes die daadwerkelijk beschikbaar worden gesteld aan consumenten. Verantwoorde verwijdering is een sleutel tot de circulaire economie, maar er moet meer worden gedaan om ervoor te zorgen dat er in de eerste plaats geen afval ontstaat.

Wat kunnen bedrijven doen?

Het rapport identificeerde enkele cruciale acties voor bedrijven om initiatieven op het gebied van de circulaire economie te implementeren:

  • Omarm circulaire ontwerpprincipes
  • Zorg voor een radicale herziening van bedrijfsmodellen
  • Heroverweeg waardeketens om ‘de cirkel te sluiten’
  • Maak de acceptatie van circulair consumeren mogelijk
  • Maak de transitie naar meer circulariteit organisatorisch mogelijk
  • Gebruik opkomende technologieën om de strategie voor de circulaire economie te bevorderen
  • Werk samen om vooruitgang te versnellen

Onderzoek

Het Capgemini Research Institute ondervroeg bijna 8.000 consumenten wereldwijd om inzicht te krijgen in hun interesse in en acceptatie van circulaire toepassingen en hun verwachtingen van producenten van consumentenproducten en retailers (inclusief voedsel, persoonlijke en huishoudelijke verzorgingsproducten, mode en kleding, meubels, consumentenelektronica en witgoed) en de automobielsector. Capgemini heeft ook diepte-interviews gehouden met 20 experts uit de industrie, de academische wereld, start-ups en denktanks die zich bezighouden met circulaire economie.

Het rapport 'Circular economy for a sustainable future: How organizations can empower consumers and transition to a circular economy' is hier beschikbaar.