Redactie - 26 juni 2020

Twente test de nieuwe corona app

In april van dit jaar heeft het Ministerie van VWS het initiatief genomen voor het ontwikkelen van een nieuwe corona-app. Nu het prototype van de app gereed is, speelt Twente een belangrijke rol in het onderzoek naar de gebruikersgerichtheid van de app. In opdracht van het ministerie zullen onderzoekers van onder meer de Universiteit Twente onderzoeken of de app doet wat deze moet doen en aan de gestelde eisen (privacy, juridische aspecten, ethiek, gebruikersgerichtheid) voldoet. In samenwerking met gemeenten, de GHOR en GGD worden de komende weken een aantal tests in Twente uitgevoerd.

Corona notificatie-app voor contactonderzoek

De nieuwe notificatie-app moet de GGD ondersteunen in het bron- en contactonderzoek bij besmettingen met het coronavirus. Met de app worden gebruikers gewaarschuwd als zij in de buurt zijn geweest van een andere gebruiker die besmet is met het coronavirus. De app op de telefoon geeft dan een melding en advies over wat je daarna kunt doen. Op het moment dat zoveel mogelijk Nederlanders de app installeren en gebruiken, kan in het geval van een besmetting de omgeving van de gebruiker snel en effectief worden geïnformeerd. Op die manier kan verdere verspreiding zoveel mogelijk worden voorkomen, kan er sneller en slimmer worden getest op Covid-19 en kunnen onnodige of te langdurige quarantaine situaties worden voorkomen.
De Rijksoverheid heeft op een aantal aandachtsgebieden eisen gesteld aan het ontwerp: privacy, informatieveiligheid, grondrechten, nationale veiligheid, ethiek en toegankelijkheid. Met deze aandachtsgebieden als uitgangspunt heeft het ministerie een bouwteam van specialisten gevraagd een eerste prototype van de notificatie-app te ontwikkelen.

Dat prototype wordt de komende weken in uiteenlopende gebruikersgroepen nader getest. De onderzoeken worden gecoördineerd door Lisette van Gemert-Pijnen, hoogleraar Persuasieve Gezondheidstechnologie en Peter-Paul Verbeek, hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek. Beide hoogleraren zijn verbonden aan de Universiteit Twente en maken deel uit van de landelijke taskforce die zich bezighoudt met de ontwikkeling en invoering van de nieuwe app.

Gebruikerstest

Onder leiding van Lisette van Gemert-Pijnen worden in het Designlab van de UT gebruikerstesten (usability testen) uitgevoerd. Daarbij wordt met name gekeken naar ervaringen van doelgroepen voor wie het gebruik van de app mogelijk extra aandacht of uitleg vraagt. Professor Van Gemert daarover: “De stem van jongeren, ouderen of laaggeletterden is nog onvoldoende gehoord. Wij willen juist dat zij praten over wat zij vinden van de corona-maatregelen en of zij de app zien als een zinvolle bijdrage aan het samen alert zijn om corona aan te pakken."

Tijdens de test wordt in beeld gebracht hoe gebruikers de belangrijkste processen van de app ervaren, het installeren van de app, het dagelijks gebruik, het ontvangen van notificaties, het proces bij een positieve test. Daarbij wordt gekeken of de respondenten de app begrijpen en kunnen gebruiken, maar ook of ze de app nuttig vinden, of het gebruik nieuwe vragen oproept en of ze de intentie hebben de app te gebruiken en de adviezen op te volgen.

Ethische beproeving

Peter-Paul Verbeek leidt het onderdeel Ethische Beproeving van de app. Allereerst zal een expertpanel de app aan een ethische toets onderwerpen, onder meer op basis van richtlijnen die de World Health Organization heeft opgesteld. Daarnaast vindt er een zo geheten begeleidingsethiek-sessie plaats met een breed samengesteld panel van betrokkenen. Hierin worden de ethische en maatschappelijke vragen en zorgen (waaronder zaken als toegankelijkheid en privacy) in kaart gebracht en vertaald naar adviezen ten aanzien van het ontwerp, de inbedding en het gebruik van de app. “Corona-apps kunnen helpen om de verspreiding van het virus tegen te gaan, maar roepen ook ethische en maatschappelijke vragen op”, aldus Verbeek. “Door een ethische beproeving uit te voeren met ethische experts en burgers, willen we bijdragen aan het verantwoord ontwerpen en maatschappelijk inbedden van de app die nu ontwikkeld wordt.”

Afsluitende veldtest in Twente

Nadat de gebruikerstesten en de ethische toets zijn afgerond en de resultaten zijn verwerkt in het prototype van de app, wordt samen met de GGD Twente, nog voor de zomervakantie een brede veldtest uitgevoerd. Daarvoor worden in de regio Twente tussen de 500 en 1000 kandidaten geworven die de app op hun telefoon installeren. De veldtest moet duidelijk maken of grote groepen gebruikers op de juiste manier met de app kunnen werken en welke actie zij op de aangeboden testsituaties ondernemen. De veldtest wordt begeleid door Wolfgang Ebbers, bijzonder hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en woonachtig in Enschede.

Burgemeester Onno van Veldhuizen van Enschede, tevens voorzitter van de Veiligheidsregio Twente, is blij met de rol die Twente in de ontwikkeling van de app kan spelen. “Het is de combinatie van Hightech en Noaberschap waardoor Twente zich bij uitstek leent voor de onderzoeken in de beproevingsfase van deze app. Met de Universiteit Twente hebben we de kennis in huis om het onderzoek in goede banen te leiden. Daarnaast zijn we vanuit het in de streek gewortelde noaberschap gewend om een beetje op elkaar te letten en rekening met elkaar te houden. En dat is precies wat deze app gaat doen en wat we in deze corona-tijd nodig hebben. Mooi dat we daar in Twente een bijdrage aan kunnen leveren.”

Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024 Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024
Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024