VS en Duitsland lazen mee met versleutelde communicatie van bondgenoten

Crypto AG, een Zwitserse fabrikant van encryptiemachines, was gedurende de Koude Oorlog in handen van de CIA en de West-Duitse geheime dienst BND. De diensten brachten geheime deuren aan in de producten van Crypto AG, terwijl slechts een handvol medewerkers van het bedrijf hiervan op de hoogte was.

Dit blijkt uit rapporten die in handen zijn van onderzoeksprogramma Argos van de VPRO, het Zwitserse SRF en het Duitse ZDF. Al langer gaan er geruchten over spionage door Westerse geheime diensten via Crypto AG gedurende de Koude Oorlog. De rapporten die nu zijn opgedoken bevestigen dit.

In handen van de VS en Duitsland

Crypto AG is een bedrijf dat veilige apparatuur levert waarmee landen onderling versleuteld konden communiceren. Het bedrijf was gedurende de Koude Oorlog eigendom van een bedrijf uit Liechtenstein, dat Crypto AG in 1970 overnam. Dit Liechtensteinse bedrijf was achter de schermen voor 50% eigendom van de CIA en voor 50% van de BND.

De spionagecampagne draagt de naam 'Operatie Rubicon' en stelde de inlichtingendiensten in staat mee te luisteren in beveiligde communicatie van landen. Dit leverde allerlei informatie op. Zo onderschepten de inlichtingendiensten berichten waarin Libische functionarissen elkaar feliciteerden met een aanslag op een Berlijnse discotheek in 1986. De Sovjet-Unie en China maakten geen gebruik van apparatuur van Crypto AG. Desondanks wisten de CIA en BND door communicatie van andere landen te onderscheppen informatie van beide landen in handen te krijgen.

Ook Nederland betrokken

Crypto AG is nog lang in handen geweest van de Amerikanen en Duitsers. Zo trok Duitsland zich in 1994 terug uit Operation Rubicon. Een belangrijke aanleiding hiervoor was het plan van de Verenigde Staten om NAVO-bondgenoot Turkije via Crypto AG af te tappen. Duitsland weigerde hieraan mee te werken. en trok zich terug uit het project. De CIA kreeg hierop de Duitse aandelen in Crypto AG in handen. De Nederlandse BVD, de voorloper van de AIVD, en Philips werkten hier wel aan mee aan het plan, waardoor de Amerikanen toch konden meelezen in Turkse communicatie.