Wouter Hoeffnagel - 13 juni 2019

De zeven meest voorkomende fouten in blockchainprojecten

De belangstelling voor blockchain blijft hoog, maar er is nog steeds een grote kloof tussen de hype en de marktrealiteit. Slechts 11% van de CIO's verwachten op de korte termijn aan de slag te gaan met blockchain. Mogelijk is dit te wijten aan het feit dat veel blockchainprojecten mislukken en niet voorbij de initiële experimentatiefase komen.

Dit blijkt uit de CIO Agenda Survey van Gartner, waarvoor ruim 3.000 CIO's zijn ondervraagd. "De blockchain glijdt momenteel af naar de 'Trough of Disillusionment' van Gartner's nieuwste 'Hype Cycle for Emerging Technologies'," zegt Adrian Leow, senior research director bij Gartner. "De markt voor blockchain platforms en technologieën is nog steeds in opkomst en er is geen consensus in de sector over belangrijke componenten zoals productconcept, functieset en kernapplicatievereisten. We verwachten niet dat er binnen vijf jaar één dominant platform zal ontstaan."

Om met succes een blockchainproject uit te voeren, is het noodzakelijk om de onderliggende oorzaken van het mislukte projecten te begrijpen. Gartner heeft de zeven meest voorkomende fouten in blockchainprojecten geïdentificeerd en hoe deze te voorkomen.

1: Misverstand over of misbruik van blockchaintechnologie

Het merendeel van de blockchainprojecten wordt uitsluitend gebruikt voor het vastleggen van gegevens op blockchainplatforms via gedecentraliseerde grootboektechnologie (DLT), meldt Gartner. De belangrijke kenmerken zoals gedecentraliseerde consensus, tokenisatie of slimme contracten worden hierbij genegeerd.

"DLT is een onderdeel van de blockchain, niet de hele blockchain. Het feit dat organisaties zo weinig gebruik maken van de volledige set van blockchain functies roept de vraag op of zij wel een blockchain nodig hebben", zegt Leong. "Het is prima om met DLT te beginnen, maar de prioriteit voor CIO's zou moeten zijn om de use cases voor de hele blockchain te verduidelijken en zich te richten op projecten die ook andere onderdelen van de blockchain gebruiken.

2: Ervan uitgaan dat technologie klaar is voor productiesystemen

De markt van de blockchain platformmarkt is enorm en bestaat grotendeels uit een versnipperd aanbod dat zich op verschillende manieren probeert te onderscheiden. Sommigen richten zich op vertrouwelijkheid, anderen op tokenisatie, weer anderen op universal computing. De meeste zijn te onvolwassen voor grootschalige productiewerkzaamheden die gepaard gaan met de bijbehorende en noodzakelijke systemen, beveiliging en netwerkbeheerdiensten.

Dit zal de komende jaren echter veranderen. CIO's moeten de evoluerende mogelijkheden van blockchain platforms monitoren en de tijdlijn van hun blockchain project hierop afstemmen.

3: Een protocol verwarren met een bedrijfsoplossing

Blockchain is een funderingstechnologie die kan worden gebruikt in een verscheidenheid van industrieën en scenario's, variërend van supply chain en management tot medische informatiesystemen. Het is geen volledige toepassing, omdat het ook functies moet bevatten zoals gebruikersinterface, bedrijfslogica, datapersistentie en interoperabiliteitsmechanismen.

"Als het gaat om de blockchain, is er de impliciete veronderstelling dat de technologie op basisniveau niet ver verwijderd is van een complete applicatie-oplossing. Dit is niet het geval. Het helpt om blockchain te zien als een protocol om een bepaalde taak binnen een volledige applicatie uit te voeren. Niemand zou aannemen dat een protocol de enige basis kan zijn voor een heel e-commerce systeem of een sociaal netwerk", aldus Leong.

4: Blockchain bekijken als puur een database of opslagmechanisme

De blockchain technologie is ontworpen om een gezaghebbende, onveranderlijke en betrouwbare registratie te bieden van gebeurtenissen die voortkomen uit een dynamische verzameling van onbetrouwbare partijen. Dit ontwerpmodel komt ten koste van de mogelijkheden voor databasebeheer.

In zijn huidige vorm is blockchaintechnologie niet het volledige 'create, read update, delete'-model dat in de conventionele databasemanagement technologie wordt gevonden. In plaats daarvan worden alleen "creëren" en "lezen" ondersteund. "CIO's moeten de datamanagementeis van hun blockchain project te beoordelen. Een conventionele oplossing voor gegevensbeheer zou in sommige gevallen de betere optie kunnen zijn," zei de heer Leong.

5: Veronderstellen dat interoperabiliteitsstandaarden zijn

Sommige leveranciers van blockchain-technologieplatforms spreken over interoperabiliteit met andere blockchains. Aangezien de meeste platforms en hun onderliggende protocollen momenteel echter nog in ontwikkeling zijn noemt Gartner het moeilijk voor te stellen dat er sprake is van interoperabiliteit.

Organisaties zouden de discussies met leveranciers over interoperabiliteit moeten zien als een marketingstrategie. Het wordt verondersteld de concurrentiepositie van de leverancier te verbeteren, maar zal niet noodzakelijkerwijs voordelen opleveren voor de eindgebruikersorganisatie. "Kies nooit een blockchain-platform met de verwachting dat het volgend jaar interoperabel zal zijn met de technologie van een andere leverancier", zegt Leong.

6: Ervan uitgaan dat slimme contracttechnologie een opgelost probleem is

Slimme contracten zijn misschien wel het krachtigste aspect van technologieën die een blockchain mogelijk maken. Ze voegen dynamisch gedrag toe aan transacties. Conceptueel gezien kunnen slimme contracten worden opgevat als opgeslagen procedures die gekoppeld zijn aan specifieke transactieregistraties. Maar in tegenstelling tot een opgeslagen procedure in een gecentraliseerd systeem, worden slimme contracten uitgevoerd door alle knooppunten in het peer-to-peer netwerk, wat resulteert in uitdagingen in schaalbaarheid en beheersbaarheid die nog niet volledig zijn aangepakt.

Gartner verwacht dat slimme contracttechnologie aanzienlijke veranderingen ondergaan. Het onderzoeksbureau adviseert CIO's daarom nog geen volledige adoptie te plannen, maar eerst kleinschalige experimenten uit te voeren. Dit deel van de blockchain zal de komende twee of drie jaar verder volwassen worden.

7: Bestuurskwesties negeren

Hoewel bestuurskwesties in particuliere of toegestane blockchains meestal door de eigenaar van de blockchain zullen worden behandeld, is de situatie bij openbare blockchains anders. "Governance in openbare blockchains zoals Ethereum en Bitcoin is vooral gericht op technische kwesties. Menselijk gedrag of motivatie komen zelden aan de orde. CIO's moeten zich bewust zijn van het risico dat bestuurskwesties rondblockchain kunnen opleveren voor het succes van hun project. Vooral grotere organisaties zouden moeten overwegen om zich aan te sluiten bij of consortia te vormen om bestuursmodellen voor de publieke blockchain te helpen definiëren", besluit Leong.