Wouter Hoeffnagel - 07 april 2019

Ruim 11.000 privacyklachten ingediend bij AP in 2018

Ruim 11.000 privacyklachten zijn in 2018 binnengekomen bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP). De meeste klachten hadden betrekking op schending van privacyrechten, zoals het recht op inzage.

Dit blijkt uit het jaarverslag over 2018 dat de AP heeft gepubliceerd. De toezichthouder noemt 2018 een 'mijlpaal voor de bescherming van persoonsgegevens'. Op 25 mei 2018 werd namelijk de nieuwe privacywet van toepassing, de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Voor de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) stond het jaar dan ook in het teken hiervan. Enerzijds om organisaties te stimuleren de noodzakelijke voorbereidingen te treffen en de nieuwe wet na te leven. Anderzijds om als toezichthouder klaar te zijn voor nieuwe taken op het gebied van Europese samenwerking, voorlichting en behandeling van privacyklachten.

Voorlichting, normuitleg en normoverdracht

Voorzitter Aleid Wolfsen: “Wij hebben er in 2018 bewust voor gekozen om ons de eerste periode nadat de nieuwe privacywet ging gelden vooral te richten op voorlichting, normuitleg en normoverdracht. In 2019 blijven we voorlichting geven om de naleving van de privacywetgeving te bevorderen. Tegelijkertijd gaan we steviger inzetten op handhaving nu organisaties bekender zijn met de nieuwe privacywet.”

27.000 mensen hebben de AP in 2018 telefonisch benaderd over de privacywet. Dit is fors meer dan in 2017, toen hierover 9.500 keer contact werd opgenomen. Ook heeft de toezichthouder ruim 80 keer de overheid geadviseerd - zowel gevraagd of ongevraagd - over nieuwe wet- en regelgeving rond de verwerking van persoonsgegevens.

In totaal kwamen dus ruim 11.000 privacyklachten binnen in 2018. Omdat het aantal klachten zo groot was, lag de focus in 2018 op manieren om de klachten zo effectief en efficiënt mogelijk te behandelen. De AP heeft onder meer uitleg gegeven over de regels, gesprekken gevoerd met organisaties en concrete tips gegeven om de problemen achter de klachten succesvol op te lossen. Wolfsen: "De AP heeft zich in 2018 vooral gericht op het beëindigen van mogelijke overtredingen door aan te sturen op herstelmaatregelen door organisaties zelf. Klachten zullen in de toekomst vaker leiden tot onderzoek en sancties van de AP."

Interventies

Mede afhankelijk van de wens van degene die een klacht heeft ingediend, kan de AP kan ervoor kiezen om een interventie te doen. Zo kan de toezichthouder een brief met normuitleg sturen naar een organisatie of een normoverdragend gesprek opzetten. Zo’n interventie is vaak al genoeg om de overtreding te laten stoppen, meldt de AP. In 2018 heeft de toezichthouder 720 klachten en 298 datalekmeldingen op deze manier afgehandeld.

Daarnaast heeft de AP in 2018 16 onderzoeken afgerond en 17 handhavingstrajecten gestart. Deze hebben geleid tot sancties voor onder meer Uber, de Belastingdienst en het UWV. Verder startte de AP direct na 25 mei 2018 met controles op de verantwoordingsplichten uit de AVG. De AP controleerde bijvoorbeeld bij 400 overheidsorganisaties, 91 ziekenhuizen en 33 zorgverzekeraars of zij een FG hadden aangemeld. Verder is de AP in december 2018 gestart met onderzoek naar het privacybeleid van een aantal IVF-klinieken, politieke partijen en bloedbanken.

Internationale samenwerking

Op 25 mei 2018 is de European Data Protection Board (EDPB) opgericht. In de EDPB werken de privacytoezichthouders uit de EU samen bij hun toezicht op de AVG. In 2018 stond het internationale werk van de AP vooral in het teken van de EDPB. De AP speelde een actieve rol bij vergaderingen van de EDPB, de bijbehorende subgroepen en verschillende werkgroepen, bijvoorbeeld door als (hoofd)rapporteur op te treden voor verschillende Europese projecten.

De AP heeft in 2018 781 internationale zaken ontvangen, zoals klachten, datalekken en ambtshalve onderzoeken met een grensoverschrijdend karakter, afkomstig uit Nederland en van andere Europese toezichthouders. De meeste internationale zaken gaan over rechten van betrokkenen (verwijder- en inzageverzoeken) en over de grondslagen (toestemming, gerechtvaardigd belang en contract).

Reorganisatie

De AVG heeft ingrijpende veranderingen meegebracht voor het toezicht en de toezichthouder, stelt de AP. Zo heeft de toezichthouder er diverse nieuwe taken en bevoegdheden bij gekregen, onder meer op het gebied van Europese samenwerking, voorlichting en bij de behandeling van klachten van burgers. In 2018 is de AP daarom gegroeid van 109 naar 157 fte en gereorganiseerd naar een andere structuur en rechtspersoonlijkheid, met een nieuwe missie en toezichtkader.

Op dit moment is de AP nog volop in ontwikkeling: nieuwe medewerkers worden ingewerkt, de nieuwe structuur daalt in, werkprocessen voor nieuwe taken worden helder. Er lopen constructieve gesprekken met het ministerie van Justitie en Veiligheid over de verdere groei van de organisatie.

Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024 Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024
Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024