Nederland gaat in Europa aan kop met digitalisering van zorg

Nederlandse zorgorganisaties lopen in Europa voorop met het gebruik van het elektronische patiëntendossier (EPD). Door de hoge digitalisatiegraad van patiëntgegevens zien Nederlandse zorgorganisaties de eigen regie van patiënten zowel als een uitdaging (20%) als een prioriteit.

Dat blijkt uit nieuw onderzoek naar zorg-ICT door de not-for-profit zorg-ICT organisatie HIMSS Europa onder 600 zorg- en ICT-professionals uit heel Europa. Patiëntdata en hoe je daar mee om moet gaan, staan hoog op de prioriteitenlijst van Nederlandse zorgorganisaties. Verreweg de belangrijkste kwestie voor de komende twee tot drie jaar in Nederland is het uitwisselen van digitale patiëntgegevens en medische gegevens met externe organisaties. Dat is niet verwonderlijk gezien de intensieve maatschappelijke discussie over het programma MedMij. Het laat bovendien zien dat Nederlandse zorgorganisaties bezig zijn met de ontwikkeling van een nieuwe patiëntgerichte benadering van de gezondheidszorg.

Voorsprong op andere Europese landen

Nederland heeft een lichte voorsprong op veel van de andere Europese landen in digitalisering van de zorg. Dat blijkt onder meer uit de hoge digitalisatiegraad van patiëntgegevens en uit het grote aantal ICT-professionals in de zorg. Toch zegt nog steeds ruim de helft van de professionals in zorg-ICT dat het ICT-budget voor 2017-2018 te laag is. Dat laat aan de ene kant zien dat er met een beperkt budget veel bereikt kan worden, aan de andere kant is dat een verklaring voor het feit dat de digitale volwassenheid van Nederlandse zorgorganisaties relatief laag ingeschat wordt.

Stephen Bryant, Managing Director bij HIMSS Europe: “De resultaten van dit jaar laten enerzijds zien dat Europese professionals positief zijn over de waarde en kracht van zorg-ICT, maar dat er anderzijds nog veel te doen is op het gebied van investeringen, het ontwikkelen van de digitale volwassenheid en het versterken van leiderschap. Lange tijd ging het vooral om het vrijmaken van voldoende middelen, maar misschien is het ontwikkelen en versterken van leiderschapsvaardigheden nog wel het belangrijkste gegeven in het onderzoek van dit jaar. Het blijkt dat e-health professionals in toenemende mate naar een plek in de bestuurskamer streven om verandering op een heel nieuw niveau te bewerkstelligen.”

Prioriteiten van zorgorganisaties veranderen

“Het is ook interessant om te zien hoe de prioriteiten voor zorgorganisaties veranderen. Vorig jaar ging het in de antwoorden vooral over het uitwisselen van data. Dit jaar is de implementatie van het EPD de belangrijkste e-health prioriteit voor zorgverleners in Ierland, Zwitserland, Duitsland, Oostenrijk en Italië. In Nederland staat de toegang tot de data voor patiënten bovenaan het lijstje. In Spanje en Scandinavië is de gegevensuitwisseling met externe partners het belangrijkste.”

Cathy Fuhrman, EMEA Healthcare Industry Manager bij Hyland: “Het is goed om te zien dat het volgens dit onderzoek meer om de patiënt draait. Medische patiëntgegevens die door burgers zelf worden bewaard en beheerd en instrumenten waarmee patiënten zelf kunnen meten en monitoren lijken de volgende belangrijke trend in e-health te zijn. Zorgorganisaties zullen de uitdagingen die met de opkomst daarvan samenhangen aan moeten kunnen. Een cruciale factor voor zelfstandige organisaties is de flexibiliteit en interoperabiliteit van hun eigen ICT-systemen, zodat ze tegemoet kunnen komen aan de eisen en wensen van klanten voor betere regie over hun data.”

Positief effect op de kosten

“Tegelijkertijd laat het onderzoek van dit jaar zien dat relatief weinig Europese zorginstellingen voldoende focus en financiële middelen voor de ICT-voorzieningen hebben om die uitdagingen aan te gaan. Maar als digitale technologieën uit volle overtuiging en organisatiebreed worden ingezet, dan zul je uiteindelijk een positief effect op de kosten zien”, aldus Fuhrman. “De implementatie van EPD’s blijkt van grote toegevoegde waarde te zijn voor zorgverleners. Het leidt tot een betere kwaliteit van zorg in de gehele ‘patiëntloopbaan’. Technologie draagt bovendien bij aan betere efficiency waardoor investeringen in ICT zich uiteindelijk terugverdienen, bijvoorbeeld door tijdbesparing bij het personeel en betere zorgkwaliteit.”