Redactie - 04 augustus 2017

KPN, Vodafone, Tele2 afwachtend over wijziging Nota Mobiele Communicatie

De mobiele operators reageren vooralsnog afwachtend op de wijzigingen die het Ministerie van Economische Zaken wil doorvoeren op het gebied van frequentiebeleid. Dat stellen KPN, Vodafone en Tele2 tegenover Telecompaper. Het is, zo is de algemene mening, te vroeg om te zien of de wijzigingen de door de operators genoemde negatieve gevolgen van de Nota Mobiele Communicatie tegengaan. In december moet er een definitieve nota komen.

De vier mobiele operators reageerden in maart zeer negatief op de Nota Mobiele Communicatie. De visie van EZ op verdeling en gebruik van frequenties zou de koppositie van Nederland op mobiel gebied in een achterstand doen veranderen. De uitrol van 4,5 en 5G zou onder meer tegengewerkt worden door beperkt gebruik van de 3,5 GHz-frequentieband en het reserveren van spectrumblokken in de 2,1 GHz-frequentieband.

'Nog niets veranderd'

KPN stelt dat er in principe nog niets veranderd is. Woordvoerder Stijn Wesselink verwijst naar het eerder ingenomen standpunt van de operator op 14 maart en geeft aan dat KPN de definitieve nota mobiele communicatie van de Minister graag afwacht. Tele2 benadrukte in maart het belang van de borging van marktwerking. De operator laat nu bij monde van woordvoerder Robin Janszen weten het besluit van het ministerie van EZ te delen om eerst de belangrijkste onderzoeken en adviezen af te ronden en dan pas de Nota Mobiele Communicatie naar de Kamer te sturen. “Dat is een verstandige keuze, maar over de inhoud valt nog niet veel te zeggen.”

T-Mobile gaf in maart aan dat EZ innovatie afremde met het voorgenomen mobiele beleid. De operator moet nog reageren op vragen van Telecompaper. Vodafone liet in maart weten zich ernstige zorgen te maken over het spectrumbeleid. Vodafone-woordvoerster Alexis van Liebergen geeft nu aan dat de operator het goed vindt dat EZ op aandringen van de markt kijkt naar de mogelijkheden in de 2,5 GHz-band te verruimen. “De 700 en de 3,5 band zijn essentieel voor de snelle introductie van 5G, omdat de eerste 5G-apparatuur voor deze banden wordt ontwikkeld. Wat hier uiteindelijk in de besluitvorming uitkomt weten we nog niet.”   

Vodafone: nog veel onduidelijk

Verder reageert ook Vodafone afwachtend. “Minister Kamp heeft op 3 juli 2017 in een brief aan de Kamer laten weten dat de Nota Mobiele Communicatie in december naar de kamer gestuurd zal worden. We weten nog niet of en zo ja welke aanpassingen ten opzichte van de geconsulteerde conceptversie er in opgenomen zullen worden. Het betreft de onduidelijkheid over de 700 MHz band, de bekritiseerde plannen van EZ om 2 x 10 MHz in de 2100 MHz band te onttrekken aan gebruik door de mobiele operators, de onduidelijkheid over de spectrum caps en de waarschijnlijkheid dat de 3,5 GHz band niet binnen afzienbare termijn zonder restricties gebruikt kan worden vanwege het gebruik door Burum."

Vodafone geeft aan steeds in dialoog te zijn met EZ, ACM, Agentschap Telecom en andere stakeholders om het belang van een op innovatie gericht frequentiebeleid te benadrukken. Daarbij wordt aangedrongen op het aansluiten bij internationale ontwikkelingen zoals de hele 2100 MHz band blijven bestemmen voor mobiele communicatie en het snel beschikbaar stellen van de 3,5 GHz band. Alexis van Liebergen: "We moeten uitkijken dat we niet gaan achterlopen. Als EZ vasthoudt aan de in de concept nota mobiel voorgestelde maatregelen lopen we risico dat we gaan achterlopen op de ons omringende landen, waar de 2100 MHz en 3,5 GHz banden wel (helemaal) beschikbaar zijn voor mobiele communicatie."

Tele2: belang van meer concurrentie

Robin Janzen, Tele2, blijft als challenger vooral het belang van meer concurrentie benadrukken: ”Wij herkennen en delen de zorgpunten die ook door anderen naar voren zijn gebracht. Het belangrijkste punt voor Tele2 is echter aandacht voor concurrentie in de mobiele markt. Wij zijn van mening dat het beleid van EZ gericht moet zijn op het creëren van zo maximaal mogelijke mededinging in de markt. EZ staat voor belangrijke keuzes in de markt. Op dit moment is het te vroeg om aan te geven of dat de goede kant op gaat.

Over de Nota Mobiele Communicatie

Het ministerie van EZ heeft vorig jaar de voorlopige nota Mobiele Communicatie gepubliceerd en afgelopen januari geconsulteerd. Er kwamen in totaal 18 reacties. De bedrijven in de sector waren er zeer negatief over. De staat gaat frequenties veilen in 700 MHz, 1,5 GHz en 2,1 GHz (het huidige 3G-spectrum). In maart van dit jaar kwam KPN met een zeer negatieve reactie. Ook de andere drie mobiele operators lieten desgevraagd aan Telecompaper weten dat zij vreesden voor achterstand van Nederland op het gebied van 4,5 en 5G binnen Europa door een ‘alleingang’ van Nederland.

De belangrijkste pijnpunten in de Nota zijn:

  • De onduidelijkheid over het gebruik van de 700 MHz-frequentieband, die werd gebruikt voor tv-doeleinden.
  • Het zeer beperkte gebruik van de 3,5 GHz-frequentieband vanwege het grondstation in Burum
  • Het reserveren van 2x10 MHz blokken in de 2,1 GHz-frequentieband voor andere toepassingen dan 4.5/5G
  • De plannen voor onder meer caps tijdens de frequentieveiling die is gepland voor 2019

EZ maakte eerder deze week bekend de mogelijkheden voor operators in de 3,5 GHz-frequentieband te willen verruimen om 4.5 en 5G-toepassingen meer ruimte te geven. Het spectrum tussen 3,4 GHz en 3,8 GHz is in principe beschikbaar voor mobiele communicatie en wordt ook al gebruikt voor mobiel internet. Wel blijven beperkingen gelden om het gebruik door het Ministerie van Defensie in Burum te beschermen. EZ erkent dat deze beperkingen worden gezien als een drempel voor de grootschalige uitrol van 5G in Nederland.

Afgelopen juli werd al bekend dat het ministerie meer onderzoek wil laten doen naar de invulling van de voor 2019 geplande frequentieveiling en de mate van verwachte concurrentie. Die veiling staat nog steeds gepland voor 2019, maar in de voorbereidingen is meer onderzoek nodig. Deze reacties zijn voor EZ aanleiding om extra onderzoek te laten doen naar de 4,5 en 5G-technologie. Dat onderzoek naar spectrumcaps en het EZ-voorstel om een deel van de 2100 MHz band als vergunningsvrij spectrum ter beschikking te stellen, wordt voor het einde van de zomer verwacht.

Daarnaast gaat ACM onderzoek doen naar de concurrentie, omdat de uitkomst van de veiling voor langere tijd invloed zal hebben op de verhoudingen in de Nederlandse markt voor mobiele diensten - maar ook op de markt voor vaste diensten en aanbieders, doordat vast en mobiel steeds meer gaan convergeren. Dit onderzoek is naar verwachting in december klaar.