Nederlandse organisaties willen aftapwet via rechter blokkeren

Een groep Nederlandse organisaties wil naar de rechter stappen om de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) tegen te houden. Deze wet, die op dinsdag 11 juli werd goedgekeurd door de Eerste Kamer, breidt de bevoegdheden van Nederlandse inlichtingendiensten uit.

Dit zegt mensenrechtenadvocaat Jelle Klaas van het Nederlandse Juristen Comité voor de Mensenrechten tegen de NOS. De Wiv breidt de bevoegdheden van inlichtingendiensten flink uit. Zo mogen zij voortaan ongericht de kabel aftappen, terwijl voorheen alleen het ongericht aftappen van de ether was toegestaan. Daarnaast mogen inlichtingendiensten inbreken geautomatiseerde werken van derden om toegang te krijgen tot apparaten van verdachten. Ook krijgen inlichtingendiensten de mogelijkheid partijen als ziekenhuizen en banken te verzoeken ‘geautomatiseerde toegang tot databases’ mogelijk te maken.

Twaalf partijen betrokken

Klaas geeft leiding een groep van twaalf partijen die naar de rechter willen stappen. Het gaat hierbij onder meer om Nederlandse Vereniging van Journalisten, de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten, het Nederlandse Juristencomité voor de Mensenrechten en Privacy First. Welke andere partijen betrokken zijn bij de rechtszaak wil Klaas niet bekend maken.

De komst van de rechtszaak is nog niet zeker, maar de kans hierop is volgens Klaas groot. "De dagvaarding moet bij een aantal organisaties nog langs de besturen en iedereen moet akkoord zijn met de tekst. Daarnaast is er nog discussie over de vraag wanneer we naar de rechter stappen”, aldus de mensenrechtenadvocaat.

Zorgwekkend voorstel

Voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) Jeroen Soeteman noemt het voorstel zorgwekkend. "De nieuwe wet is in strijd met het Europees recht, de rechten van burgers worden hierdoor geschonden”, aldus Soeteman. “Wij mengen onszelf niet zo snel in dit soort zaken."

Klaas houdt er rekening mee tot aan het Europees Hof van Justitie of het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te moeten procederen om de Wiv te kunnen blokkeren. Het proces zal hierdoor naar verwachting veel tijd in beslag nemen. Naar verwachting kan de dagvaarding voor de rechtszaak na de zomer worden verstuurd, of zodra de wet op 1 januari 2018 van kracht wordt.