Zelfrijdende auto’s

Wat het internet betekende voor papier, zal de zelfstandig rijdende auto betekenen voor personenvervoer. Onze transportmogelijkheden ondergaan een ongekende verandering. Als zelfrijdende en -sturende auto’s je kunnen verplaatsen naar een door jou gekozen plaats en op het tijdstip dat jij wilt, wordt zowel de behoefte aan ‘ouderwetse’ auto’s als de behoefte aan openbaar vervoer totaal anders. Daarnaast hoef je in principe niet meer in de stad te parkeren. Immers, als je uitstapt, rijdt de auto gewoon door naar een nieuwe passagier of naar een wachtplaats buiten het centrum.

Kranten, bioscoop en tv
Als we vijfentwintig jaar terugkijken, was de digitale wereld nog heel ver te zoeken. We lazen papieren kranten om ons te informeren, keken TV of gingen naar de bioscoop om films te bekijken. In 1992 kenden slecht enkele duizenden mensen het worldwide web en hadden weinigen een personal computer of een e-mailadres.

Toch kon niemand zich toen voorstellen dat Google en Yahoo zouden komen. Dat Facebook en WhatsApp voor iedereen op een mobiel device binnen handbereik zou zijn. Of dat er mobiele apps zouden komen om de route te wijzen, om te bankieren en die ons waarschuwen voor een naderende bui. Er was toen niemand die ons waarschuwde over die enorme verandering die komende was.

Voor autonoom rijdende auto’s kan er wel weer eens een net zo ingrijpende verandering in de lucht hangen. Een heel andere wijze waarop we kunnen reizen, als we al willen reizen, want steeds meer activiteiten kunnen we virtueel op afstand doen. Een bezoek aan dokter of ziekenhuis kan steeds vaker vanuit huis, ook veel kenniswerk wordt al vanuit huis gedaan. Thuiszorg kan steeds makkelijker worden geleverd. Met de komst van 3D-printen kunnen goederen straks ook vaker thuis of in de directe omgeving worden geproduceerd. Kortom, zowel de noodzaak om te reizen als de komst van geautomatiseerde vervoersoplossingen, zullen de noodzaak voor fysiek transport sterk veranderen.

Transport-cloud
Net als dat de ontwikkeling van de cloud in toenemende mate het bezit van informatie-infrastructuur heeft doen veranderen in het op dienstenniveau gebruik maken van die infrastructuur, zal een fysieke ‘transport-cloud’ hetzelfde effect veroorzaken. Grote autofabrikanten zijn al bezig uit te zoeken hoe zij zich als autofabrikant kunnen omvormen tot een leverancier van vervoer. Van bezit naar een dienst. Van eigendom en afschrijving naar gebruik en betaling op het moment dat het nodig is.

Gaan de grote autofabrikanten het openbaar vervoer overnemen als een soort public transport-cloud? Het beschikbaar stellen van grote vloten met autonome, elektrische voertuigen. Keurig georganiseerd om te koppelen met lange afstand vervoeroplossingen zoals stations, havens en vliegvelden. Of kun je straks met een auto naar Spanje rijden en wanneer je accu leeg is gewoon een nieuwe auto pakken die klaar staat? Dat deden we vroeger met paarden voor de koets ook; we wisselden paarden bij een tussenstop om het paard op adem te laten komen. Voor een elektrische auto kunnen we ons hetzelfde voorstellen.

Over 25 jaar zal waarschijnlijk een heel groot deel van de voertuigen autonoom en elektrisch zijn. Mogelijk mogen dan persoon gestuurde en autonoom gestuurde auto’s niet eens meer op dezelfde weg rijden om het aantal ongelukken te verminderen. Zelfrijdende auto’s kunnen immers veel dichter achter elkaar rijden en fileloos worden aangestuurd op complexe verbindingspunten. Wellicht dat onze snelwegen tegen die tijd verboden worden voor persoon gestuurde auto’s.

De winkel aan huis
Service aan huis wordt ook veel makkelijker. De retailer bezorgt boodschappen die je online hebt besteld via de onbemande vrachtauto. De kledingwinkel brengt je verschillende kostuums om te passen en haalt weer op wat je niet hebt gekocht. Kortom, heel veel producten zullen aan huis komen, in plaats dat je naar de winkel moet om ze te zien, te proberen en te kopen. Ook gereedschappen die je slechts incidenteel nodig hebt, kun je laten langsbrengen als je ze nodig hebt en worden ook weer netjes opgehaald. Een totaal omgekeerde commerciële relatie die de noodzaak voor fysieke winkels wederom zal verminderen. Amazon was de eerste die deze weg bewandelde, maar met automatisch transport wordt dat model nog veel interessanter.

Carbon footprint
Omdat autonome voertuigen bijna 24 uur per dag actief kunnen zijn, wordt de prijs per kilometer en/of gebruik enorm laag. Zeker als ook de prijs voor elektriciteit tegen die tijd enorm is gedaald dankzij grote hoeveelheden wind- en zonne-energie. Op sommige zon- en windmomenten wordt er dan zelfs gratis gereden. Net zoals een fysieke brief nog steeds een postzegel van bijna een euro kost, is e-mail (bijna) gratis geworden.

Ook de uitstoot van CO2 zal hierdoor dalen. Zeker als de elektriciteit groen kan worden opgewekt. Maar digitale dienstverlening kost ook energie en heeft een carbon footprint. Het versturen van een fysieke brief met enveloppe stoot niet zo heel veel meer CO2 uit dan het versturen van een digitale brief. Volgens dit artikel geeft het versturen van vier pagina’s een carbon footprint van respectievelijk 28,4 gram voor een fysieke brief versus 19 gram voor een digitale e-mail. Mits we de e-mail natuurlijk niet weer gaan printen, want dan wordt de energiebelasting van een email zelfs hoger dan een fysieke brief.

Transportbubbel?
Net zoals het vroege internet een lawine van start-ups veroorzaakte, met als piek het barsten van de oververhitte internetbubbel in 2001, zo zal ook voor autonoom transport de komende jaren een hype ontstaan. Nieuwe, commerciële modellen waar automobielfabrikanten zich gezamenlijk al op beraden. Naast een grote groep start-ups die kansen zien in deze nieuwe lichtvoetige vorm van transportdiensten.

Zoals ik in mijn blog ‘een blik in de glazen bol’ al schreef, zullen we de komende decennia vooral een teruggang zien in het grote transport, omdat steeds meer goederen dicht bij de plaats van het gebruik kunnen worden gemaakt. Ook zal de huisindustrie groeien en zullen grote fabrieken minder vanzelfsprekend worden. Als productie volledig geautomatiseerd en arbeidsloos wordt en dus niet langer grootschalig in lagelonenlanden hoeft te zijn geconcentreerd, kan zij ook in kleinschalige vorm in uw naaste omgeving ontstaan.

Door: Hans Timmerman, CTO van Dell EMC Nederland