Zonder wrijving geen glans

Er zijn gezegden die aangeven dat de beste resultaten nooit zomaar vanzelf ontstaan. Zo kennen we de uitdrukking ‘Zonder wrijving geen glans’ als metafoor dat zonder inspanning en discussie niet het optimale resultaat zal ontstaan. Ook de zegswijze ‘Zonder dwarsliggers geen recht spoor’ heeft zo’n betekenis, zonder dwars- en omdenkers zullen geen sustainable resultaten ontstaan die langdurig de toets der kritiek kunnen weerstaan. Het organiseren van groepen met die eigenschappen is een kunst.

Dit geldt ook – of juist zeker – voor het ontwerpen van software. Ook daar is een grote mix van randvoorwaarden aanwezig die òf tot beperkingen òf juist de meest optimale toepassing leiden. Het is de uitdaging om tot een optimaal gewogen ontwerp te komen door continu te blijven schaven aan de beste uitkomst. Snelle iteraties die in stapjes tot een – op dat moment – meest adequate oplossing komen. Hoe sneller je dat kan, hoe meer realtime je de eindoplossing optimaal kunt (onder-)houden.

Het begin van Agility
Dit idee ontstond toen Rob Mee in 1989 het kleine consulting-bedrijf Pivotal labs oprichtte. Hij was sterk betrokken bij de opkomst van de ‘agile’ filosofie in software-ontwikkeling. Ontwerpers die intensief samenwerken, snel nieuwe code kunnen genereren en samen beslissen of iets inderdaad beter is. Of niet. Wat beter is, daar ga je mee verder, wat niet beter is, gooi je weg. In zijn visie was verandering de enige constante, dus moest je methodieken toepassen die die verandering realtime konden ondersteunen.

Toen in 2001 het Agile Manifesto werd opgesteld door 17 vooraanstaande software-ontwikkelaars ontstond ook de behoefte aan gereedschappen om met deze methodiek in grotere groepen te kunnen samenwerken. Een bekend product van Pivotal werd de Pivotal Tracker, een projectmanagement-methode inclusief bijbehorende workflow-gereedschappen die agile ontwikkeling in een realtime samenwerking met grote groepen ontwikkelaars ondersteunt. In maart 2012 werd Pivotal Labs geacquireerd door EMC.

Pivotal Software
In dat zelfde jaar werd het bedrijf een centraal onderdeel van Pivotal Software, een spin-off van EMC en VMware met een $ 105 miljoen (10%) investering van General Electric. Naast de kracht van agile development was ook Pivotal Cloud Foundry (PCF) een belangrijke basis voor dit nieuwe bedrijf. Paul Maritz (VMware, Pi Corp, Microsoft, Intel) werd de CEO. Later in 2015 werd Paul Maritz de Chairman en werd Rob Mee, de oorspronkelijke oprichter van Pivotal Labs de huidige CEO.

Begin 2016 werden tijdens een nieuwe investeringsronde Microsoft en Ford Motors nieuwe investeerders c.q. aandeelhouders. Afgelopen maand hield Pivotal zijn SpringOne Platform conferentie in Las Vegas waar meer dan 2000 software-ontwikkelaars aanwezig waren. Na jaren op de achtergrond grote bekende bedrijven te hebben ondersteund bij hun software-ontwikkeling komt het nog steeds private bedrijf langzaam uit de anonimiteit. Het was betrokken in de begindagen van Google, eBay, Twitter en LinkedIn die moesten ‘uitvinden’ hoe zij het best hun software konden ontwikkelen en wereldwijd flexibel en schaalbaar te kunnen onderhouden.

Executive Champions
Ford is – net als andere autoleveranciers – al jaren een Pivotal-klant en gebruikt het als platform om nieuwe software defined auto’s te ontwikkelen. Ford’s CEO Mark Fields is persoonlijk betrokken bij de integratie van de Pivotal-oplossingen in zijn bedrijf en de vernieuwing van de ontwikkelorganisatie die daarvoor nodig is. Voor hem is Pivotal het platform waarop hij de digitale transformatie bij Ford kan initiëren en uitrollen. En de manier waarop het bedrijf betere software kan (leren) ontwikkelen.

Op papier klinkt het allemaal makkelijk, maar om werkelijk een lichtvoetige organisatie te realiseren, komen heel wat managementuitdagingen langs. En zonder executive ‘Champion’ die begrijpt wat data, informatie en software betekent voor zijn onderneming, is zo’n digitale transformatie bijna onmogelijk. Als je een startup als Airbnb of Über bent, is de lichtvoetigheid als het ware ingebakken in je (kleine) organisatie. Voor grote bedrijven in de maakindustrie, de retail, finance, de voedselindustrie etc. vergt het hulp van derden en hier komt Pivotal te hulp.

Bootcamps
Het is niet zomaar een kwestie van een consultant inhuren om zo’n verandering handen en voeten te geven. Integendeel: in ‘militair’ georganiseerde bootcamps worden intensieve co-working-programma’s opgezet die 10 tot 12 weken duren, waarbij Pivotal en de klant gelijke inspanning plegen om voor de klant de nieuwe passende werkwijze te ontwikkelen en te bestendigen. Hierbij komt de klant fysiek naar één van de intussen 17 kantoren van Pivotal wereldwijd en wordt de klant ingewijd in de filosofie van ‘sustainable software development’. Samen – iedere dag weer – lerend en werkend, totdat men het samen eens is over het eindresultaat. Zonder wrijving geen glans!

Na afloop kan de klant deze methodiek mee naar huis nemen en meestal zijn er diverse vervolgtrajecten als nieuwe projecten worden opgezet of nieuwe medewerkers aan boord zijn gekomen. Het is niet een religie: het gaat er niet alleen om hoe je iets doet. Het is een instelling en werkwijze die echt geïnstutionaliseerd moet worden om het bij de klant te bestendigen. Eenmaal geïnstitutionaliseerd, is het een logisch DNA van het bedrijf geworden.

Productiviteit
Eigenlijk gaat het over het optimaliseren van de productiviteit van software-ontwikkeling en instandhouding. Het gaat over het minimaliseren van vergaderingen, het constant (kunnen) samenwerken, gebruiken van chat-diensten, snel problemen herkennen en oplossen, erkennen dat kennis ontbreekt en hiervoor partners aanspreken. Een belangrijk aspect is het model van ’pair programming’ waar twee ontwikkelaars zij-aan-zij werken, elkaars code checken en beoordelen en elkaar co-mentoren.

Daarnaast hebben zij zogenaamde ‘interrupt-diensten’ om vragen uit de organisatie te kunnen beantwoorden. Niet iedereen mag zomaar lastig gevallen worden tijdens het coderen, slechts de ontwikkelaars die op toerbeurt hiervoor zijn aangewezen. Belangrijk om je productiviteit te kunnen handhaven.

Zeker in de tijd dat het Internet of Things een enorme push geeft aan de ontwikkeling van nieuwe software, is er veel vraag naar de Pivotal-diensten om beter smartphones, connected cars, slimme thermostaten en elk ander internet-verbonden gadget te kunnen ontwikkelen. Het is de bedoeling dat na de Dell/EMC overname Pivotal naar de beurs gebracht zal worden. De start-up, die intussen ongeveer 2,8 miljard dollar waard is, met aandeelhouders als GE, Ford en Microsoft, zal steeds meer van zich laten horen.

Door: Hans Timmerman, cto EMC Nederland