Redactie - 13 juli 2016

Cases met big data liggen voor het oprapen

Bedrijven kunnen over meer informatie beschikken dan ooit. Belangrijk is vooral te weten wat je met die informatie kunt doen. De achterliggende technologie is tegenwoordig een invuloefening; er komen geen witgejaste IT’ers meer aan te pas. Maar de managers moeten hun fantasie de loop laten en nuttige toepassingen vinden voor gebruikmaking van al die gegevens.

Het lijkt een ‘perfect storm’. Tal van technologische ontwikkelingen vallen nu samen om een onderneming om te vormen tot een organisatie die razendsnel beslissingen kan nemen op grond van actuele bedrijfsgegevens, aangevuld met data van derden. Deze ‘digital transformation’ is volop gaande. Twee derde van alle Europese multinationals heeft aan het einde van dit jaar dit onderwerp op de agenda staan. Dat is een van de opvallende conclusies uit diverse onderzoeken van IDC. Een samenvatting van die onderzoeken werd gepresenteerd tijdens de IT Inspiration Day van SAP Nederland.

Chris Hallenbeck, Senior Vice President Database & Technology EMEA bij SAP, geeft aan welke technologieën samenkomen om de transformatie mogelijk te maken: overvloedige verbindingsmogelijkheden, supercomputing, cloudcomputing, smart world, en cybersecurity.

Gaat koken
Hallenbeck ontmoeten we tijdens het driedaagse SAP Insider evenement in Wenen eind juni. Hij vertelt zelf de term ‘big data’ niet meer te gebruiken. “Het is te vaag, maar het heeft wel zijn nut gehad. Iedereen weet nu dat we echt in de informatie-eeuw zijn beland en dat elke organisatie moet nadenken over de inzet van alle inlichtingen.”

Hij spreekt zelf van data-analyses. Analyses die gebeuren op real-time gegevens. “Deze vorm van informatietechnologie pruttelt al een tijdje, maar nu gaat het echt koken. Zij verschuift van het IT-lab naar de datacenters. Denk aan alle informatie die sensoren kunnen vangen en razendsnel doorsturen. Combineer deze met de gegevens binnen de bedrijfssystemen, en vul ze eventueel aan met informatie van derden, bijvoorbeeld de weersverwachting.

“Dit gaat elke industrie raken”, weet Hallenbeck. Hij somt op: de banken gaan de analyses gebruiken voor risicobeperking, gas- en oliebedrijven willen naar schonere energie, het winkelbedrijf leert zo beter de wensen van klanten kennen, en de nutsbedrijven halen heel veel informatie uit de netwerken met slimme meters.

Digital boardroom
Hij laat vervolgens drie schermen zien waarop de applicatie Digital Boardroom draait. Op één monitor een algemeen overzicht van de bedrijfsgegevens, op de twee andere te kiezen verdiepingen van de algemene informatie. “Je moet er wel voor zorgen dat alle data schoon zijn. En je moet ze centraal verwerken. Ze komen overal vandaan. Uit de eigen systemen, maar bijvoorbeeld ook uit Google Docs. Centrale verwerking heeft tegelijk een positieve invloed op de beveiliging van de gegevens; dat is makkelijker te bewerkstelligen”, wijst Hallenbeck.

Hij beschouwt de Digital Boardroom eigenlijk als virtual reality. “Business Intelligence hebben bedrijven al jaren lang toegepast. Maar dan ging het vaak toch om het verzamelen en analyseren van gegevens die in het verleden liggen. Soms ook wel wilde een bedrijf op basis van historische gegevens een vooruitblik creëren. Daar gingen dan de dataspecialisten mee aan de slag. En warempel twee maanden later was het mogelijk de exercitie uit te voeren. Maar dan hoefde het eigenlijk niet meer.”

Bij de digitale onderneming is het mogelijk om meteen vingeroefeningen om greep te krijgen op de toekomst te doen. Daar kunnen medewerkers zelf mee aan de slag. Er is geen tweejarige hbo-opleiding nodig om een erkende data-analist te zijn. Een dag training volstaat. En de marketeer kan ‘on the fly’ zien wat er allemaal verandert als hij de omzet met twintig procent verhoogt. Dan stijgt bijvoorbeeld het aantal medewerkers, of de kosten voor een reclamecampagne. De medewerker kan alles zelf invullen en binnen een minuut zien wat de gevolgen zijn.

Zelflerend
Het platform van SAP zorgt voor de schoonmaak en beveiliging van de data. Een bijkomend voordeel daarvan is dat het reële gegevens betreft die in de governancestructuur zijn te gebruiken. De berekeningen (simulaties van toekomstige wensbeelden) zijn gebaseerd op door mensen gemaakte logaritmen.

Er is een groep mensen dat die logaritmen niet goed vertrouwt, dat de wiskundige formules dusdanig zijn opgesteld dat er als vanzelf de gewenste oplossingen uit komen. “Zo werkt het niet”, stelt Hallenbeck. “Maar belangrijker nog is dat het systeem zelflerend is. Naarmate er meer gegevens aan een analyse worden onderworpen, des te beter zullen de voorspellingen zijn.”

Als je meer datasets aan de oplossing toevoegt, dan gaat het systeem vanzelf over op een algoritme dat hier beter bij past. Belangrijk in zijn verhaal is dat de business zelf de dashboards samenstelt. “Zij trekken aan de touwtjes. En zien vervolgens voor hun ogen wat dat betekent voor de bedrijfsvoering.”

Of de data-analisten de WW in kunnen? “Nee, die blijf je nodig hebben. Vooral voor het zware werk. Die algoritmen bijvoorbeeld. Maar in het geval van een conflict over bijvoorbeeld de kwaliteit van de data of van de uitkomsten, beslissen de medewerkers, beslist de business.”

Wagons laden
Hoe die dashboards in de praktijk worden gebruikt? Jayne Landry, Global Vice President & General Manager, Business Intelligence bij SAP, komt met een verrassend voorbeeld. Van een groot mijnbedrijf in Australië dat met het systeem miljoenen dollars per jaar bespaart door de treinwagons beter te beladen.

De grondstoffen gaan per rail vanuit de outback (waar gewoonlijk de mijnen zijn) naar een haven aan de kust. De dashboard houden hier de voortang van het laden van de wagons in de gaten. De treinen hebben een paar honderd wagons achter zich hangen en in elke wagon gaat 140 ton materiaal. Dat duurt even. De bediende gebruikt de dashboards die onder meer de signalen van de sensoren real-time verwerken om het laadproces te monitoren; en om te weten wanneer een volgende trein gereed moet staan. Hiermee wordt de tijd dat treinen op elkaar wachten geminimaliseerd.

“Voordat ze met de Digital Boardroom werkten, moesten de operators meerdere schermen raadplegen om een overzicht – en inzicht – te verkrijgen. Nu zien ze alles op één pagina. En: inderdaad zoiets eenvoudigs bespaart miljoenen per jaar”, zegt Landry.