Het (: = x)-principe voor een soepele digitale overheid
Hoe realiseren we een goed werkende digitale overheid? Deze vraag stond centraal op het Enable-Universe congres dat dinsdagmiddag 22 maart in Eye Amsterdam werd georganiseerd. Het begint allemaal met het veilig delen en ontsluiten van waardevolle informatie in de keten. Dit betekent dat applicaties moeiteloos op elkaar aan moeten sluiten, zodat ze gegevens kunnen uitwisselen. Hierdoor ontstaan talloze (nieuwe) digitale informatiestromen tussen interne applicaties, applicaties in de cloud en met applicaties van partners, landelijke voorzieningen en uitvoeringsorganisaties. Het faciliteren en regisseren van dit digitale berichtenverkeer is nodig om uiteindelijk een soepele digitale overheid te realiseren. Op dit moment is bijna iedere overheidsinstantie dan ook druk met het koppelen van applicaties. Uit een eerder onderzoek uitgevoerd door NRC Handelsblad, blijkt echter dat ruim 70 procent van de gemeenten moeite heeft om applicaties te koppelen. Reden genoeg dus voor een speciaal congres.
Onder het thema ‘Connect, Share, Unite’ kwamen ruim 250 aanwezigen uit de overheid bijeen voor het Enable-Universe congres in EyeFilm te Amsterdam. Daar werden zij geïnspireerd door keynotes van professioneel lifehacker Martijn Aslander, smart-city goeroe Frans Jorna en de geestelijk vaders van Enable-U: Frank Arts en Kees Neven. Waarom juist dit thema? Veel overheidsinstellingen hebben te maken met dezelfde processen, applicaties en data. Neem bijvoorbeeld gemeenten, zij zijn in de gelukkige omstandigheid dat ze 389 soortgenoten hebben die dezelfde diensten digitaal willen leveren, maar zonder concurrentie! In deze unieke omstandigheid schuilt een enorme kracht: de mogelijkheid om kennis en ervaringen te delen om daarmee elkaar steeds sterker en onafhankelijker te maken. Heel concreet betekent dit dat elke dag een gemeente ergens in het land kleine overwinningen boekt die honderden malen meer waarde kunnen hebben wanneer ze worden gedeeld. Wanneer die nieuwe kennis overal hergebruikt wordt, dan hoeft elders niet opnieuw een dure en trage consultancykermis opgetuigd te worden. Kortom: delen is vermenigvuldigen.
Kenia & Almere
De gemeente Almere was één van die gemeenten die liet zien hoe zij de digitale dienstverlening richting de burger mogelijk maken. Wouter Dobbelaar (technisch applicatiespecialist) liet zien hoe Almere met behulp van moderne technologie grip houdt op de jungle aan koppelingen. Met een gateway – een ‘centrale rotonde’ – stroomlijnen zij al het digitale berichtenverkeer tussen systemen van verschillende leveranciers die hun applicaties al dan niet vanuit de cloud aanbieden. Met deze poort kunnen zij (oude) applicaties die nooit ontworpen zijn om informatie te delen, dit toch laten doen op een veilige manier. Vanaf één centraal punt. Een andere inspirerende case rondom de digitale overheid kwam uit Kenia. Dit land heeft in zeer korte tijd een multi-channel platform gerealiseerd (Huduma) waarin de burger écht helemaal centraal staat. Met een bevolking waarvan zestig procent in afgelegen gebieden woont is alleen een fysieke balie niet genoeg. Het land heeft echter wel een hoge internetpenetratie en het meeste verkeer verloopt via de mobiele telefoon. Gebaseerd op deze kennis, werd Huduma geïntroduceerd. Het totale pakket aan overheidsdiensten (van Nederlandse equivalenten als gemeenten, UWV, Belastingdienst, Kadaster, Ziektekostenverzekeraars, enz) wordt vanuit alle partijen ontsloten, geïntegreerd en volledig multi-channel aangeboden via mobiele applicaties, websites, kiosken in winkelcentra en via loketten in regionale en rijdende servicepunten. Zelfs in de meest afgelegen gebieden kunnen Kenianen nu al hun zaken met de overheid digitaal regelen.
Ter afsluiting van de dag werpt Frank Arts, oprichter van Enable-U, nog een blik in de toekomst. ‘Wat als overheden de berg aan waardevolle informatie waar zij op zitten, moeiteloos ter beschikking kunnen stellen aan anderen? Wat als burgers en bedrijven zelf met deze en andere ‘open data’ nieuwe initiatieven kunnen opstarten? Ik denk dat dat de situatie is waar we naartoe willen.’
