Redactie - 01 december 2015

The voice of the product

Toen eind vorige eeuw productie-automatisering zijn intrede deed in onze fabrieken, ontstond ook de eerste digitale machinedata. Gegevens die machines produceerden over hun gedrag en hun status. Daarnaast werd met RFID-ontvangers geprobeerd om logistieke systemen een stem te geven. Zo werd bekend wat hun status en positie was. De fabriek werd voor het eerst slim.

De afgelopen decennia heeft de techniek voor meten en identificatie zich voorspoedig ontwikkeld en sensoren, zenders en ontvangers hebben zich tot minuscule bouwsteentjes ontwikkeld, die nauwelijks nog geld kosten. Dit is de belangrijkste reden voor de explosie die het Internet of Things heet. Het is zo makkelijk en goedkoop geworden dat we bijna elk product een ‘stem’ en ‘oren’ kunnen geven.

Boekhouder

Wisten we eerst alleen via administratieve systemen wat de status van een machine, een magazijn of een vrachtauto was, met IoT gaan we weer een stap verder. Dit is een van de redenen geweest dat eerst MRP en later ERP-systemen zich tot gigantische, administratieve applicaties hebben ontwikkeld. De boekhouder – ver weg van de fabriek – wilde immers (ook) weten wat er in de fabriek gebeurde en door alles intensief te administreren werd dit inzicht voor hem verkregen.

Slimme biefstuk

Als we echter nu rechtstreeks met de producten zelf kunnen gaan spreken, dan is die administratieve hocus pocus natuurlijk helemaal niet meer nodig. Dan vragen we aan het magazijn zelf wat er allemaal voor producten liggen. Actueel, realtime en zonder administratieve tussenkomst. Ik heb in een eerder blog wel eens gesproken over de ‘one dollarcent chip’ die in de toekomst wordt meeverpakt met de biefstuk in de supermarkt. Deze kan meten hoe door veroudering de zuurgraad verandert en zichzelf op een gegeven moment in de bonus zetten als de houdbaarheidsdatum in zicht komt.

Geen administratieve pakketten meer om de schapvoorraad te berekenen aan de hand van kassa-informatie en magazijnvoorraden. Het schap weet immers zelf wat er wel en niet in het schap ligt. Realtime zien dat een biefstuk in een karretje gaat en als het karretje ook intelligent wordt en weet wie het bestuurt, is zelfs een kassa niet meer nodig. Kortom, het Internet of Things zal heel veel administratieve softwaresystemen overbodig maken. De boekhouder krijgt nu realtime informatie over de status van winkel, magazijn en logistiek.

Intelligentie

De uitdaging gaat worden wie het beste dit soort systemen en processen kan ontwerpen. Want op slimme wijze de juiste intelligentie in een proces plaatsen, vraagt heel veel intelligentie van de ontwerpers. Gelukkig kunnen we dit soort processen steeds beter simuleren en in virtuele werelden uitproberen. Een virtuele wereld als representatie van wat zich in werkelijkheid realtime kan afspelen. Kunnen voorspellen wat er zal gebeuren, meten wat het hier en nu is van een product, waar ook ter wereld.

Net zoals we honderd jaar geleden nauwelijks konden voorstellen hoe een fabriek er zonder arbeiders uit zou zien, zo kunnen we ons lastig voorstellen hoe een wereld eruit zal zien waar alle producten in principe met elkaar kunnen praten. Dat wordt een wereld zonder veel administratie, want dat is overbodig geworden. Elke situatie kan actueel getoond worden, inclusief historie en verwachte planning. Toch zullen er mensen moeten zijn die deze intelligente wereld ontwerpen, bouwen en onderhouden. En begrijpen wat ze ontworpen en gebouwd hebben, opdat ze storingen en fouten kunnen herstellen.

Connected products

Het ontwerpen van met elkaar verbonden producten is een nieuw vakgebied aan het worden. Er is een aardig boek overgeschreven ‘Designing connected products’. Dit nieuwe vakgebied integreert heel veel gebieden, van industrieel ontwerpen tot user interface deskundigheid, van interactief ontwerpen tot verantwoordelijkheden van het uiteindelijke gedrag van het product. En hoe dit impact heeft op ons sociale gedrag en de manier hoe we de samenleving (kunnen) inrichten.

Het Big Brother-verhaal komt in volle glorie naar voren als de omgeving slim en intelligent wordt. We weten dat de vele bewakingscamera’s ons steeds beter in staat stellen te zien, of achteraf te reconstrueren, wat ergens gebeurt of heeft plaatsgevonden. Toenemende intelligentie kan dat verbeteren en zelfs actief (laten) ingrijpen. Een fascinerende maar ook angstige gedachte.

Techniek of ethiek

Naast de technische uitdagingen om al die data met elkaar te verbinden, op te slaan, te analyseren en te begrijpen, zal het vooral de ethische discussie worden die ons voor zware verantwoordelijkheden stelt. Nu al is de discussie gaande over zelfsturende gevechtsrobots die de intelligentie hebben om te weten wat vriend of vijand is. Een storing of een software bug kan dan grootse gevolgen hebben.

De niet-levende natuur gaan we nu een stem en oren geven en we hopen dat ze vervolgens alleen maar zeggen en horen wat we willen en waarvoor we ze hebben ontworpen. En dat we tegen die tijd wél goede afspraken en wetgeving hebben, die al die data op een ordentelijke manier beschermt. Want met de komst van IoT zal de uitdaging over data-eigenaarschap alleen maar groter worden. Want van wie is de data die een lantaarnpaal genereert? Zoals wie er langsloopt, wie in de buurt is en was, wat de vervuiling ter plekke is of wat voor geluid wordt opgevangen.

Techniek heeft ons leven en bestaan op aarde enorm verbeterd en makkelijker gemaakt. Maar de techniek was altijd ten dienste van ons en de mens was uiteindelijk verantwoordelijk voor het gebruik, ongeacht de discussie of dat gebruik nu goed of slecht was. Maar als de mens uit die actieve keten verdwijnt, komen we in een wereld waar we ons volledig overgeven aan die techniek. En ons leven in handen leggen van de ontwerper en hopen dat die genoeg veiligheid heeft ingebouwd om te zorgen dat zaken niet ontsporen. De lopende discussie over veiligheid en privacy rondom de zelfrijdende auto, toont al aan dat we een fascinerende grens aan het oversteken zijn.

Door: Hans Timmerman, cto EMC Nederland

Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024 Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024
Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024