Redactie - 06 augustus 2015

'Slechts één duizendste van computercapaciteit wordt straks gebruikt'

Gebrekkige kennis van parallel programmeren zorgt ervoor dat straks slechts één duizendste van de capaciteit van computers wordt gebruikt. Hierdoor zijn berekeningen onnodig langzaam en onnauwkeurig. Dat vertraagt de ontwikkeling van de Nederlandse kenniseconomie.

Dit stelt prof. dr. ir. Henri Bal, projectleider bij COMMIT en professor bij de sectie Computersystemen aan de VU. COMMIT is een publiek-private samenwerking die wetenschappelijk onderzoek doet naar ICT-innovaties.

Sequentieel programmeren, het instrueren van computers om berekeningen opeenvolgend uit te laten voeren, is nu de standaard. Rekenchips van computers worden echter steeds geavanceerder en kunnen in plaats van één actie, duizenden tot straks zelfs miljoenen acties tegelijk uitvoeren. Maar het programmeren van zulke 'many-cores' staat nog in de kinderschoenen, waardoor branches die sterk afhankelijk zijn van data, niet optimaal kunnen presteren, zo beweert Bal.

De waarde van parallel programmeren is volgens Bal van enorm belang voor bijvoorbeeld de meteorologie of forensisch onderzoek. "Bij weersvoorspellingen moet data uit het fijnmazige netwerk van computers snel en nauwkeuriger verwerkt worden om de weersvoorspellingen voor morgen niet pas na 48 uur te hebben", vertelt hij. "Bij forensisch onderzoek moet in de eerste 24 uur na een misdrijf zo snel mogelijk en middels patroonherkenning alle data worden verkend, om geen enkel spoor verloren te laten gaan. Het videomateriaal van 80.000 bewakingscamera’s dat na de aanslag in de Londense metro in 2005 handmatig werd doorzocht, kan inmiddels met parallelle rekenmethodes razendsnel door de computer worden uitgevoerd."

Wil Nederland geen achterstand oplopen, dan zijn volgens Bal investeringen noodzakelijk. De focus moet volgens hem liggen op onderzoek en onderwijs. "Investeringen in onderzoek naar programmeren van nieuwe massaal-parallelle computers zijn noodzakelijk om kennis te vergaren. Zo moet worden onderzocht hoe programma’s voor parallelle rekenmethodes moeten worden geschreven en in hoeverre parallelle berekeningen automatisch kunnen worden uitgevoerd. In het ICT-onderwijs moeten toekomstige programmeurs en ICT’ers ook worden voorbereid op de nieuwe standaard, het parallel programmeren. Alleen dan kan Nederland optimaal gebruik maken van de beschikbare computercapaciteit."