De periode van de nerd is niet meer

De IT-arbeidsmarkt blijft een problematische arbeidsmarkt. Het is een markt die tegelijkertijd grote overschotten en grote tekorten kent. Door het bijzondere karakter van deze arbeidsmarkt is het ook uitgesloten dat de overschotten de tekorten kunnen opheffen. Dat komt doordat de informatietechnologie snel en ingrijpend verandert, waardoor IT’ers over geheel nieuwe vaardigheden moeten beschikken. Een essentiële opgave, want IT is voor onze economie belangrijker dan ooit.

Onlangs heeft brancheorganisatie Nederland ICT voorspeld dat er over vier jaar een groot tekort aan ICT-professionals is. En dan mag de economie vooral niet aantrekken, anders loopt dat tekort zelfs op tot 12.000. Het is echt niet voor het eerst dat de ICT-arbeidsmarkt uit balans is. Iedere keer is de reden hetzelfde: de vraag verandert. Vaardigheden waar vijf jaar geleden grote vraag naar was, heeft nu niemand meer nodig. Omgekeerd is er nu vraag naar vaardigheden waar maar weinig IT’ers over beschikken. En zet ‘iedereen’ alles op alles om die enkele felbegeerde IT’er in huis te halen.

Vooral softwarebedrijven zullen te lijden hebben onder het verwachte tekort. Juist onze softwaresector doet het goed, volgens de Marktmonitor van Nederland ICT zal die groei het komend jaar 2,5 procent bedragen. Het segment applicatiesector zal het nog beter doen, met een groei van 4 procent. Goede cijfers, maar die zullen onder druk komen als er geen oplossing komt voor het tekort. 

Waar gaat het ditmaal om? Wij zien dat de behoefte aan ‘soft skills’ sterk toeneemt. IT’ers moeten steeds vaker de business en de technologie in lijn brengen. Dat betekent dat zij moeten meedenken met de klant, zaken conceptueel kunnen aanpakken en ook (software)producten anders moeten verkopen. Het kan zelfs zijn dat, vanuit businessperspectief, de klant zich het beste kan aanpassen aan de IT-oplossing. Zonder feeling voor de organisaties, de bedrijfscultuur en de bedrijfsstructuur zal dat niet lukken.

Dit wil natuurlijk niet zeggen dat er geen behoefte meer zou zijn aan IT’ers met diepgaande technische kennis. Maar ook op dat gebied zien we de wereld snel veranderen. Veel IT-bedrijven hebben oplossingen gebouwd op basis van een bepaalde architectuur. Steeds vaker zal die architectuur achterhaald zijn door  de komst van de cloud en van SaaS. Dat betekent niet alleen dat er fundamenteel andere technologie wordt ingezet, maar ook dat de manier waarop de mens, de organisatie en het systeem werken anders ingericht moet worden. Dat vraagt van de IT’er vaardigheden op het gebied van verandermanagement. Ook het redeneren vanuit de vraag van de klant, is voor menig IT’er een moeilijke opgave. Vergeet ook niet dat het steeds meer voorkomt dat ‘de business’ zelf digitaliseert, zonder dat de eigen IT-afdeling er aan te pas komt. Het vraagt echt een andere mindset.

We zien nu in de praktijk dat we steeds meer business engineers met een hoog analytisch vermogen inzetten. Zij zorgen voor de integrale blik op de business van de klantdie nodig is om tot de juiste business/software-afstemming te komen. Het gevolg is dat het veel meer gaat om het inrichten van software dan alleen om het ontwikkelen ervan.

Al deze ontwikkelingen vragen om een andere manier van werken van softwarebedrijven, en al helemaal als het gaat om het produceren en implementeren van sectorspecifieke software. Het gaat dan steeds om het doorvertalen van de sectorspecifieke vraag van de klant naar de juiste softwareoplossing. Dat brengt ook een specifieke ‘supplyanddemand’ cycle met zich mee. Daar kunnen softwarebedrijven alleen goed mee omgaan als zij precies weten hoe alles in elkaar zit en de totale waardeketen ook werkelijk beheersen. Bij alle veranderingen denk ik dat ‘keiharde’ software-skills nodig blijven, maar veel minder dan voorheen.Maar goede moderne techneuten blijven erg schaars.Ondanks die afnemende vraag blijft er een tekort aan. Daarom kijken we ook verder dan Nederland en laten wij een deel van onze software ontwikkelen in Roemenië.

De periode van de nerd is dus niet meer en de vraag is nu wat we aan het tekort aan de nieuwe IT-vaardigheden kunnen doen. Wij kiezen voor zelf opleiden en klaarstomen, want de vaardigheden waar het nu vooral om gaat worden maar weinig gedoceerd. Dat verandert misschien in de toekomst, maar daar gaan we niet op wachten.

Robin van Poelje is CEO van Total SpecificSolutions