De Hybride Cloud, de nieuwe make or buy beslissing

De laatste maanden zie ik steeds meer meningen verschijnen dat de cloud zich uiteindelijk zal ontwikkelen tot een hybride vorm van private en public clouds. Hoe generieker de service is die men zoekt, des te eerder zal een cloud-dienst voldoen, maar voor meer specifieke situaties zal een eigen private cloud-omgeving nodig of wenselijk blijven. Hoe groter een bedrijf of organisatie is, des te eerder zullen er IT-diensten zijn die men om verschillenden redenen zelfs zal willen leveren of moeten leveren. In feite niets anders dan in fysieke productieomgevingen waar een groot deel van de onderdelen wordt ingekocht en de speciale, onderscheidende onderdelen zelf worden gemaakt en vervolgens tot een eindproduct worden samengevoegd.

Tot de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw maakten de meeste fabrieken bijna al hun onderdelen zelf. In arbeidsintensieve werkplaatsen werden de zelf ontworpen onderdelen gemaakt en vervolgens geassembleerd. In de efficiencyprojecten die in die tijd populair waren, bleek al spoedig dat sommige onderdelen als ‘relatief’ standaardonderdeel beter van derden kon worden betrokken. Soms vanuit een standaardcatalogus, maar bij grotere series ook als specifieker product met eigen specificaties. Met de komst van CAD-CAM systemen, waarmee men digitaal onderdelen kan ontwerpen en definiëren, kon men de productdefinitie nog makkelijker aan de toeleverancier overdragen die het gewenste onderdeel eventueel in kleine series op maat produceerde.

Met de komst van MRP- en ERP-systemen kreeg de fabriek de mogelijkheid zich steeds beter te concentreren op de unieke onderdelen en samenstellingen, terwijl de rest via goed aangestuurde supply chains werden aangeleverd. Op die wijze kon een onderneming de grootste toegevoegde waarde toekennen aan de onderdelen die zijn eindproduct waarde gaf. De rest werd elders geproduceerd en tijdens de samenbouw aangeleverd. Dit gaf een groot scala van uiteindelijke oplossingen, van fabrieken die alles gingen uitbesteden en alleen nog samenbouwden op klantspecificatie, tot bedrijven die een dusdanig, kennisintensief product maken, dat een groot deel daarvan – geautomatiseerd – in eigen fabrieken wordt geproduceerd.

Er is weinig reden aan te nemen dat de productie van IT-diensten op termijn eenzelfde organisatie en uitvoeringsvorm zal krijgen. Dat betekent enerzijds een sterke groei in diensten supply chains, waarbij niet alleen standaarddiensten zullen worden geleverd, maar ook digitaal ontworpen diensten of applicaties die door derden worden geleverd. Door de eindgebruiker gedefinieerde diensten en functies die op een dergelijke wijze zijn gespecificeerd dat derden deze met geautomatiseerde productiemiddelen efficiënt en effectief kunnen produceren en aanleveren.

PaaS zorgt voor standaardisatie
Hier zullen de PaaS-omgevingen voor standaardisatie zorgen. Als men ‘gelijke’ PaaS-platformen heeft, is een daarop ontworpen functionaliteit makkelijk over te dragen aan een productiepartner die deze dienst in de lucht brengt en voor de levering en schaalbaarheid zorgdraagt. In eerste instantie zullen deze PaaS-omgevingen nog voor enige lock-in zorgen, zolang open standaarden voor software en dienstdefinitie niet specifiek genoeg voorhanden zijn. Dit soort standaardisatie volgt meestal pas na 10 tot 15 jaar, als de innovatieve techniek definitief is uitontwikkeld. En de cloud ‘het nieuwe normaal’ zal zijn.

Het uitgangspunt dat de meeste cloud-oplossingen uiteindelijk hybride zullen zijn, is een prima uitgangspunt voor elke cloud-strategie. Alles ‘zo maar’ in de cloud brengen, lijkt niet zo slim. Beter is het goed te analyseren welke kennis, kunde of added value dusdanig cruciaal is voor de onderneming, dat dit waarschijnlijk (nog lang) niet zal worden uitbesteed. Hooguit kan de uitvoering door derden worden gedaan. Daarnaast is het slim om een lijst met eenvoudige, niet te integreren, generieke taken en diensten vast te stellen, die op redelijk geïsoleerde wijze vanuit een public cloud kunnen worden uitgevoerd. Op die wijze kunnen de eerste stappen naar de cloud redelijk risicoloos worden gezet.

Het is begrijpelijk dat vele legacy-systemen behoren bij dat deel van de diensten die nog lange tijd in huis zullen moeten blijven, in een outsource-omgeving of uitgevoerd met eigen mensen. Als dat gezien de prijs/prestatie verhouding binnen de organisatie voldoende toegevoegde waarde heeft, is er geen enkel bezwaar op dit moment niet overhaast dit soort omgevingen af- en om te bouwen. Mede gezien de te verwachten ontwikkeling van een brede supplier-omgeving voor specifieke cloud-diensten, vergelijkbaar met het scala aan gespecialiseerde toeleveranciers in fysieke productiesector, is het wellicht zelfs verstandig hier niet overhaast te werk te gaan.

Doorgaan de eigen IT-omgeving ‘cloud ready’ te maken. Dat wil zeggen verder virtualiseren, in het bijzonder de strategische business-applicaties die de kern van het productieproces vormen van de organisatie. En daarnaast voorzichtig gebruik gaan maken van enkele generieke cloud-diensten, omdat hier zowel het voordeel zich snel terugverdient en de risico’s overzichtelijk en te managen zijn. In feite, zoals ik laatst in een ander artikel schreef: ‘Bij twijfel niet inhalen’. Laat u niet opjagen met (te) mooie beloften en uitzichten, maar plan uw eigen koers.

Eigen regie
Neem de eigen regie ter hand of zorg dat u die weer krijgt als u die ooit heeft uitbesteed. Plan niet te ver vooruit, de cloud is als ‘wild water rafting’, de horizon is beperkt en het concours is nog steeds wild en verrassend. Investeer in eigen kennis en kunde, start met Proof of Concepts, try-outs en start projecten die beperkt van scope, en dus risico zijn. En kijk om u heen, vele organisaties bouwen op dit moment ervaringen op waar u veel van kunt leren. De Europese organisatie Eurocloud is – onder andere – opgericht om deze cloud-ervaringen te verzamelen, te delen en te verspreiden. Op de website van Eurocloud Nederland kunt u hier meer over lezen en zich desgewenst bij de organisatie aansluiten.
 
Hans Timmerman (CTO EMC Nederland)