Nederland ICT ontevreden over alternatief voorstel rond VAR

Nederland ICT is niet tevreden met het alternatieve voorstel van staatssecretaris Wiebes voor de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR), die vorige week naar de Tweede Kamer is gestuurd. Dat voorstel slaagt er volgens de brancheorganisatie niet in om onze fundamentele zorgen over de grotere verantwoordelijkheid voor opdrachtgevers weg te nemen.

Het kabinet wil de huidige regels rond de VAR (Verklaring arbeidsrelatie) vervangen door de ‘Wet invoering Beschikking geen loonheffingen’ (BGL). In januari werd bekend dat dit wetsvoorstel, na zware kritiek van onder andere Nederland ICT, zou worden ingetrokken. Wiebes heeft daarom een alternatief voorstel gedaan.

Modelclausules
Het alternatief voor de BGL is dat er per sector een set modelclausules wordt opgesteld, die aan de Belastingdienst worden voorgelegd. De Belastingdienst beoordeelt dan of er een plicht is tot afdragen van loonheffingen bij gebruik van die modelclausules. Na goedkeuring is een opdrachtgever die de modelclausules in zijn contracten met ZZP-ers opneemt in principe gevrijwaard tegen aanspraken op loonheffingen van de Belastingdienst.

Een voorwaarde hieraan is echter wel dat de overeenkomst ook feitelijk wordt uitgevoerd overeenkomstig de modelclausules. Als een van de ingehuurde ZZP-ers aan het einde van zijn overeenkomst van opdracht toch bij het UWV aanklopt voor een WW-uitkering, is het mogelijk dat het UWV beoordeelt dat er sprake is van een fictief dienstverband. In dat geval bestaat het risico dat de Belastingdienst een naheffing oplegt aan de opdrachtgever voor alle ZZP-ers die hij op basis van dezelfde modelclausules heeft gecontracteerd.

Wie draagt bewijslast?
Het kabinet wil deze verantwoordelijkheid blijkbaar weer helemaal neerleggen bij de opdrachtgever en niet bij de individuele ZZP-ondernemer. Het is volkomen onduidelijk wie de bewijslast in deze draagt. De rechtsonzekerheid zal op die manier alleen maar toenemen, terwijl de VAR juist bedoeld is om duidelijkheid te scheppen.

Nederland ICT stelt dat het kabinet de nadruk legt om makkelijker kunnen handhaven. Het is immers veel eenvoudiger om bij een opdrachtgever in één keer voor alle ingehuurde ZZP-ers een correctie- of naheffingsaanslag op te leggen, dan om bij iedere individuele ZZP-er aan te kloppen. De behoefte om makkelijker te handhaven impliceert volgens de brancheorganisatie dat het kabinet kennelijk van mening is dat er veel te handhaven valt, ofwel dat er op grote schaal misbruik gemaakt zou worden van de VAR en ZZP-constructies. Dat laatste wordt niet door cijfermateriaal ondersteund.

Rem op flexibele inzet van mensen
In de ICT-branche zou de verschuiving van risico’s voor hoge belastingaanslagen naar de opdrachtgevers een aanzienlijke rem opleveren op flexibele inzet van mensen en innovatieslagkracht, omdat opdrachtgevers huiveriger zullen (moeten) worden om ZZP-ers in te huren. Nederland ICT is van mening dat ontwikkelingen die flexibele inzet van mensen tegengaan niet de juiste weg zijn.