Redactie - 28 september 2014

Applicatielandschap op de schop

De zolder opruimen. Dat advies geeft Andy Kite, Vice President en Gartner Fellow. Hij doelt op rationalisatie van het applicatielandschap. De vraag naar applicaties neemt toe, terwijl CIO’s vertwijfeld naar de legacy systemen kijken. “Je kunt alleen ontsnappen aan de oplopende-kosten-val door het portfolio op te schonen.”

Kite zegt het met een zekere stelligheid: de ervaring die medewerkers van een organisatie hebben, ontlenen zij aan het werken met applicaties. Zij malen niet om infrastructuur; zij willen gewoon hun werk kunnen doen. Maar gewoonlijk zijn applicaties erg duur, zowel in aanschaf, bij zelfbouw en in onderhoud. Bovendien kost het veel tijd om ze aan te passen.

“Maar met de Nexus of Forces (social media, mobile computing, gegevensanalyses en cloud computing) neemt de vraag naar applicaties alleen maar toe. De CIO wordt vermalen tussen een forse legacy en de toenemende behoefte aan nieuwe toepassingen die ook nog eens snel beschikbaar dienen te zijn. Je kunt hier alleen maar aan ontsnappen door het applicatielandschap op de schop te nemen”, aldus Kite.

Heel gevoelig

Organisaties zijn in de afgelopen decennia erg slecht geweest in het met pensioen sturen van applicaties. Er is alleen maar bijgekomen; er gaat nauwelijks iets af.

Kite snapt wel hoe dat komt. “Als je een server of switch verandert, of wat dan ook aan de infrastructuur wijzigt, dan kraait er geen haan naar. Maar zodra je over applicaties begint, dan bemoeit iedereen zich ermee. Het zijn hun kinderen, ze hebben tijd geïnvesteerd om ermee te kunnen werken. Dit onderwerp ligt heel gevoelig. Zodra de CIO over applicaties begint, stuit hij op een muur van emoties.”

Toch zal hij er iets mee moeten doen, want er zitten zoveel duplicaties in de toepassingen dat je daarmee geen ‘digital leader’ kunt worden, is Kites overtuiging. Leiderschap is alleen te bereiken als je in staat bent de kosten terug te brengen van de operationele activiteiten, zodat je geld overhoudt om innovatieve toepassingen te ontwikkelen of aan te schaffen.

Juist die nieuwe toepassingen zijn een reden om de bestaande programmatuur nog eens goed tegen het licht te houden. Kite: “Je ziet dat veel ondernemingen bijvoorbeeld sensoren gaan gebruiken om de bedrijfsvoering te verbeteren of om nieuwe diensten te kunnen aanbieden aan klanten. Dan heb je een veilig en snel netwerk nodig, maar ook een backoffice die in staat is al die signalen tijdig te verwerken. In de praktijk blijkt hier vaak een flessenhals te zitten, zodat nieuwe toepassingen sterven in schoonheid.”

Volgens de analist hebben vrijwel alle bedrijven met dit euvel te kampen.

Groundhog Day

Kite waarschuwt ervoor applicatierationalisatie te beschouwen als een zes-maanden-project. “Dit is niet iets wat je even recht zet en dan weer op de oude voet doorgaat. Dit onderwerp heeft ook een andere houding nodig, anders beland je op ‘Groundhog Day’ en raak je in een tijdlus gevangen zoals de tv-weerman overkomt in deze film. Elke dag begint precies hetzelfde, ondanks alle verwikkelingen die op die dag plaatsvinden.”

De CIO moet ervoor zorgen dat dit keer de laatste rationalisatieslag plaatsvindt. Want het is in de afgelopen jaren natuurlijk eerder gebeurd, die pogingen om de applicaties te actualiseren. Om vervolgens de boel weer te laten versloffen, waardoor na enige tijd weer problemen ontstaan. De laatste grote schoonmaak gebeurde bij de invoering van een services oriented architecture (SOA). Maar toen zijn er vaak toch nog losse einden blijven zitten.

Om het hedendaags belang van rationalisatie te onderstrepen vertelt Kite dat binnen een organisatie twee verschillende types IT-harten kloppen. Type 1 noemt hij de plaats waar bestanden staan opgeslagen en worden verwerkt. De machinekamer van het IT-schip. Hier gelden begrippen als robuust, betrouwbaar, lage TCO, standaardisering, vereenvoudiging en veiligheid.

Het tweede type IT behelst de ‘engagement space’: de ontmoetingsruimte in het schip. Waar mensen gegevens uitwisselen, samenwerken, nieuwe relaties aangaan. De ruimte waar het niet zozeer om applicaties gaat, als wel om apps. Waar soms toepassingen een vluchtig leven leiden; alleen gedurende de projectperiode bijvoorbeeld.

“Het zware werk wordt gedaan bij Type 1”, zegt Kite. “Daar regeren de ijzeren wetten van de IT-afdeling. Terwijl het bij Type 2 nadrukkelijk om de gebruiker gaat. Die moet veranderlijk zijn.”

Dubbelmodel

CIO’s dienen volgens Kite dit dubbelmodel te omarmen (Gartner spreekt van bimodal IT). Dit betekent volgens hem dat verschillende regels gaan gelden voor applicaties en applicatieontwikkeling. Type 2, zo vertelt hij, zal in de regel agile ontwikkelmethoden vereisen. “Daar is de stem van de eindgebruiker doorslaggevend. IT volgt door ervoor te zorgen dat aan de bedrijfswensen wordt voldaan.”

Hij wijst er wel nadrukkelijk op dat elke app (of applicatie) die gaat draaien binnen de ‘engagement space’ uitentreuren getoetst moeten worden op zijn band met Type 1. “De IT-afdeling moet ervoor zorgen dat de apps-achtige applicaties voor Type 2 naadloos geïntegreerd zijn met de BackOffice, van Type 1-applicaties. Anders lopen alle bedrijfsinitiatieven vast in de onontwarbare legacy kluwen. Het heeft eigenlijk pas zin om apps te ontwikkelen en te gaan gebruiken als je de rationalisatieslag goed hebt afgerond en ervoor zorgt dat dit een steeds voortdurend proces is.”

Veel bedrijven hebben zich eerder gewaagd aan de rationalisatieslag. Denk aan de eerder genoemde SOA. “Ik hoor vaak een CIO zeggen dat hij SOA heeft gedaan en dat het mislukt is, dat het niet werkt. Toch klopt dat niet. SOA was enkele jaren geleden op zijn ‘peak of inflated expectations’ in de hype-cycle. Maar nu hoor je er bijna niemand meer over. SOA is volwassen geworden en heeft zijn waarde wel bewezen; ook als grondslag voor de inzet van het dubbelmodel.”

Toch zal die overgang naar het dubbelmodel niet vanzelf gaan. “Het is een andere manier van denken; je voert verschillende benaderingen in binnen het IT-ecosysteem, terwijl iedereen er juist de afgelopen decennia hard aan heeft gewerkt om eenduidigheid door te voeren”, meent Kite.

Maar niet alleen degenen die de scepter zwaaien over de IT-organisatie dienen een andere aanpak te volgen, ook de IT-leveranciers en –dienstverleners moeten overstag. “Die willen liefst zaken blijven doen zoals ze altijd gewend zijn geweest, maar dat past niet in het dubbelmodel.”

Fujitsu BW DIL vierkant week 9 tm 12-2024 Schneider Electric BN BW start week 27 tm week 29
Fujitsu BW en BN liggend DIL week 9 tm 12-2024