Onderzoek naar architectuur wijst gebrek aan effectiviteit uit

Tijdens de architectuurdag van ICT-dienstverlener Sogeti presenteerde dr. ir. Marlies van Steenbergen de resultaten van haar promotieonderzoek naar de effectiviteit en volwassenheid van de IT-architectuurfunctie in ons land. Niet eerder is de functie van architectuur vanuit zo’n breed perspectief onderzocht. Uit dit wetenschappelijk onderzoek blijkt onder andere dat er een mismatch bestaat tussen de belangrijkste succesfactoren voor een effectieve architectuurfunctie en aspecten die binnen organisaties vaak het beste zijn ontwikkeld.

Zo toont een benchmark van 56 organisaties aan dat toetsing van IT-projecten aan opgestelde architectuur onvoldoende gebeurt. Ook het aansluiten van architectuurkeuzes op bedrijfsdoelstellingen blijft onderbelicht. Uit een survey met 293 respondenten blijken dit echter belangrijke factoren te zijn. Een vergelijking tussen sectoren toont verder aan dat de overheid achter blijft in effectiviteit, aldus het promotieonderzoek.

Onderzoeksresultaten
Grote organisaties hebben te maken met een toenemende complexiteit in hun informatievoorziening. Dit leidt veelal tot ongewenste hoge IT-kosten, problemen bij het garanderen van de betrouwbaarheid van gegevens en gebrekkige flexibiliteit en slagvaardigheid. Een Enterprise-Architectuur (EA) helpt bij het inzichtelijk maken en terugdringen van deze complexiteit. Uit het promotieonderzoek blijkt dat EA wel het benodigde inzicht biedt, maar dat veel organisaties moeite hebben dit inzicht te verzilveren. Zo geeft 74% van de organisaties aan dat architectuur de complexiteit van organisaties inzichtelijk maakt. En 72% van de respondenten is van mening dat architectuur een helder beeld schetst van de gewenste toekomstige situatie. Daarentegen geeft slechts 29% van de ondervraagden aan dat architectuur helpt complexiteit te beheersen.

Niet meer dan 13% geeft aan dat kosten hiermee beheerst kunnen worden. Ook samenwerking kan worden verbeterd. Zo vindt niet meer dan 38% van de respondenten dat er sprake is van structurele kennisuitwisseling tussen architecten en projectmedewerkers. Slechts 28% is van mening dat architectuur wordt ingezet voor meer samenwerking binnen en buiten de organisatie.“De onderzoeksresultaten laten zien dat architectuur veel meer onderdeel moet worden van de structurele bedrijfsvoering om optimale effectiviteit te realiseren.

Uit de meest recente onderzoeken van Van Steenbergen blijkt dat er sprake is van een lichte verbetering, maar nog altijd zijn veel organisaties zoekende naar hoe architectuur op een effectieve manier in te zetten. Enterprise architecten kunnen de onderzoeksresultaten gebruiken om meer aandacht te vragen voor hun inspanningen bij organisatiebestuurders. Haar advies is te verschuiven van een aparte architectuurfunctie naar een geïntegreerde architectuurpraktijk. Architectuur moet een vaste vaardigheid worden in plaats van een aparte afdeling binnen organisaties.