Redactie - 14 augustus 2012

Thuiskopievergoeding ook voor de cloud?


Afgelopen week las ik een artikel van ICT-office over de formeel nog steeds bestaande ‘thuiskopievergoeding’. Een regeling uit de vorige eeuw toen langspeelplaten en singles nog populair waren. In de jaren 70 van die eeuw – zo’n 50 jaar geleden – werd de cassetterecorder populair en velen kopieerden hun platen op die cassettes om deze draagbaar mee te nemen in hun Walkman. Een soort iPod ‘avant la lettre’ dus.

Daarnaast ontstonden platen-uitleenwinkels waar je een langspeelplaten voor enkele dagen of weken kon lenen. Een prachtige wijze dus om goedkoop al je hits op een blanco cassette te kopiëren. Begrijpelijk dat de artiesten dit met lede ogen aanzagen omdat hun auteursrecht – en dus hun inkomsten – alleen golden voor de door de muziekmaatschappij gedistribueerde platen. Dus in die historische tijden was het begrijpelijk dat de politiek een mogelijkheid zocht om die gederfde inkomsten te compenseren en zo ontstond de ‘thuiskopievergoeding’. Later werd die vergoeding uitgebreid naar andere potentiële informatiedragers van auteursrechtelijk beschermd werk, zoals CD’s en DVD’s.

Auteurswet
De auteurswet is in Nederland formeel in 1817 ingevoerd. Er zijn in nog twee aanpassingen op de auteurswet geweest, in 1881 en de laatste in 1912, zodat we dit jaar het 100-jarig bestaan van onze huidige Nationale auteurswet vieren. In 2008 heeft men het jaartal 1912 uit de officiële titel gehaald, opdat deze niet meer zo oud lijkt, maar dat is slechts schijn.

Artikel 1 van deze wet meldt: ‘Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.’  Een duidelijke en goede regel , omdat ieders creatieve of intellectuele bijdrage aan de maatschappij waardering en bescherming verdient.  Zoals dit ook geldt ook voor octrooien en andere merkeigendommen.

Knullige wet
Echter een wet kan nog zo goed zijn, als de uitvoering of handhaving steeds lastiger en ridiculer wordt, wordt het tijd zo’n wet aan te passen. En dat is in deze tijd van de cloud en Big Data het geval. Informatie is vloeibaar geworden en stroomt (bijna) onzichtbaar naar alle hoeken van de wereld. En is in al die hoeken te zien, te gebruiken en eenvoudig te kopiëren. Tsja, dan is zo’n Hollandse thuiskopievergoeding opeens een beetje een knullige wet geworden.

Techniek verandert de samenleving en heeft invloed op de regels en wetten. Iedereen begrijpt dat een artiest of uitvinder bescherming mag krijgen op zijn of haar product. Echter dat kan beslist niet meer met achterhaalde wetgeving. En zeker niet als die vergoeding niet voor het product zelf betaald moet worden, maar via een heffing op apparatuur waar dat product wellicht eens op voorbij komt. Terwijl die apparatuur intussen grotendeels draadloos is geworden en gebruik maakt van wereldwijde netwerken en providers.

Monopolie
Apple heeft met iTunes aangetoond dat iedereen best bereid is een vergoeding aan de auteur te betalen, echter als dat maar past in de moderne informatievoorziening. Daarnaast kunnen auteurs en artiesten tegenwoordig zonder uitgever of muziekmaatschappij zelf hun boeken en muziek op het internet beschikbaar stellen en een eigen betalingsregeling creëren. De tijd van grote uitgeverijen die het monopolie hadden op het kopiëren en distribueren van tekst en geluid is voorbij. Die tijd hebben we achtergelaten toen we 12 jaar geleden deze eeuw van informatie binnenstapten.

Het beschermen van rechten is een groot goed dat we als land voor onze innovatie en creativiteit goed moeten beschermen.  Maar wel op moderne wijze en passend in de samenleving en technische hulpmiddelen die daar bij passen. In de reactie van ICT-Office wordt ook gesteld dat Nederland de mogelijkheid heeft om op dit gebied een gidsland te worden.

Bescherming
Informatiehandel kan ons de komende jaren heel veel economische groei en welvaart opleveren, en dan is een goede bescherming van die handelsgoederen erg belangrijk. De uitdaging is dus het aanpassen van de honderd jaar oude Auteurswet aan het internettijdperk van de 21e eeuw. Op een dusdanige wijze dat zo’n wet ook uitvoerbaar, controleerbaar en te handhaven is in de wereld van cloud computing, app-stores, data-stores en Big Data.

Nieuwe tijden, nieuwe regelgeving. Niet alleen voor het auteursrecht, maar ook op het gebied van de octrooiwetgeving. Bescherming van intellectueel eigendom is een groot goed, maar mag niet ontaarden in het kunnen vastleggen van té generieke zaken. In de huidige patentoorlogen zijn dit soort discussies al gaande, hetzelfde geldt op het gebied van de biotechnologie. In hoeverre kun je genetisch gemanipuleerde voedingsmiddelen of dieren beschermen? Bescherm je de methode of het resultaat?

Nieuwe technieken
Een mooie uitdaging voor onze juristen om op dit gebied innovatieve bijdragen te leveren. Echter ze moeten daar niet te lang mee wachten, want de samenleving wacht niet met het toepassen van nieuwe technieken en methoden. En er is niets slechter dan achterhaalde wetgeving die niet meer uitvoerbaar en controleerbaar is. Daar worden we met zijn allen alleen maar slechter van. Straks worden de 3D-printers ook belast, omdat we daar zo mooi oude vinylplaten mee kunnen kopiëren. Het lijkt me een goede zaak ICT-Office te steunen in het streven de honderd jaar oude Auteurswet aan te passen aan het internettijdperk van de 21e eeuw.

Hans Timmerman, CTO bij EMC Nederland
  

Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024 Trend Micro BW BN week 10-11-13-14-2024
Copaco | BW 25 maart tm 31 maart 2024