Crtl-Alt-Del is een HR probleem!
Onlangs was ik aanwezig bij de presentatie van het rapport “Crtl-Alt-Del”, dat in opdracht van ECDL, CA-ICT en Digivaardig & Digiveilig door de Universiteit van Twente is opgeleverd. Het rapport is in Den Haag op het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie door Tineke Netelenbos van Digivaardig & Digiveilig en ambassadeur eSkills uitgereikt aan Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de SER.
Het rapport heeft die dag ruime aandacht gekregen van de landelijke pers en zelfs het acht uur-journaal gehaald. Zelfs een week later is nog een artikel over de bevindingen te vinden op de iPad app van de Telegraaf. De reden daarvoor is zeer waarschijnlijk de belangrijkste bevinding in het rapport: we schijnen gemiddeld ruim 4 minuten en 34 seconden te verspillen als we achter de computer zitten. Dit is ongeveer 8% van de werktijd van de Nederlandse werknemer. Bij elkaar opgeteld zou dit neerkomen op een financiële strop van 19 miljard euro per jaar. Dit allemaal dankzij slecht functionerende ICT en gebrekkige digitale vaardigheden. Zoals de onderzoekers Dr. Ing. Alexander van Deursen en Prof. Jan van Dijk desgevraagd hebben aangegeven zijn de uitkomsten ‘schokkend’.
Tijdens het vragenrondje heb ik de onderzoekers ten overstaan van de aanwezige pers gevraagd of ze kunnen aangeven welk deel van die 19 miljard euro per jaar nu te wijten is aan slecht functionerende ICT en welk deel aan gebrekkige digitale vaardigheden. Zij schatten dit in dat dit ongeveer 50/50 (!) is. En nu komt mijn probleem met bovenstaande uitspraak. Want kennelijk is het verlies van de helft van die 19 miljard euro per jaar een HR-probleem en geen ICT-probleem. Het is toch de HR-verantwoordelijke die ervoor moet zorgen dat de medewerker goed opgeleid is voor de hulpmiddelen om zijn/haar werk uit te voeren. Ook al roepen de onderzoekers in het rapport op tot betere trainingen, meer collegiale hulp en toetsen van de vaardigheden, er wordt wel opgemerkt dat “voor werkgevers de improductiviteit een enorme kostenpost [is] die eigenlijk moet worden opgeteld bij de ‘klassieke’ ICT-kosten zoals hard- en software, energie en ICT-ondersteuning”. Dus wordt het toch als een ICT-probleem gezien.
Een week later laat een vluchtige scan met Google zien dat het rapport op werkelijk tientallen ICT nieuws-sites, blogs en algemene nieuws-sites is gemeld. Soms door een handige opleider die met dit rapport als argument zijn trainingen probeert te verkopen (complimenten!) maar, meestal overgenomen met op een aantal blogs het feest der herkenning van leuke voorbeelden van ICT falen. Wat ik echter mis is een reactie vanuit de ‘ICT community’ die zich verzet tegen de verantwoordelijkheid voor het falen die ‘ICT’ in zijn schoenen geschoven lijkt te krijgen als het gaat om gebrekkige digivaardigheden.
Dit is en blijft mijns inziens een HR-verantwoordelijkheid. Voor alle duidelijkheid, ik wil de resultaten het rapport “Crtl Alt Del” niet ter discussie stellen, maar er wel voor pleiten dat we de verantwoordelijkheid voor het terugdringen van de overbodige uitgaven van de 19 miljard euro per jaar op de juiste plaatsen beleggen: zowel bij de ICT afdeling als bij de HR afdeling. Het rapport dan “Crtl-Alt-Del” noemen helpt niet om van het imago af te komen dat het een puur ICT probleem is.
Frits Bussemaker, Partner CIOnet
